چارچوب C O B I T و I T I L - قسمت اول - گردآوری: محمد نقی سلیمی

چارچوب  COBIT  و ITIL

قسمت اول 

مقدمه

مدیران ارشد سازمان تأثیر قابل توجهی را که فناوری اطلاعات می­تواند روی موفقیت سازمان داشته باشد، درک کرده­اند. مدیران امیدوارند که درک و شناخت خود را از روش های مبتنی بر فناوری اطلاعات که به کار برده شده­است و نیز احتمال به کار بردن موفقیت­آمیز آن را برای کسب مزیت رقابتی افزایش دهند.

بنابراین هیئت مدیره و مدیران اجرایی نیاز دارند که مدیریت و نظارت روی IT را افزایش دهند، برای اینکه اطمینان یابند که IT سازمان، استراتژیها و هدفهای سازمان را دنبال می­کند و برآورده می­سازد. از اینرو راهبری فناوری اطلاعات (IT Governance=ITG) به عنوان بخش جدایی­ناپذیر مدیریت سازمان در نظر گرفته می­شود. راهبری فناوری اطلاعات عبارتی­است که برای توصیف اینکه چطور افراد برای مدیریت یک نهاد، فناوری اطلاعات را در سرپرستی، نظارت، کنترل و رهبری مورد توجه قرار می­دهند، به کار برده می­شود.

چارچوب COBIT

در سالهای اخیر بدیهی است که به یک چارچوب مرجع برای کنترل و امنیت در خبرهای فناوری اطلاعات نیاز است، همچنین نیاز بیشتری وجود دارد برای اینکه کاربران از ارائه خدمات فناوری اطلاعات، از راه ممیزی خدمات ارائه شده توسط گروه­های داخلی و شخص ثالث، اطمینان حاصل کنند. همچنین برای دستیابی به مزیت رقابتی و کارآمد بودن از نظر هزینه با تکیه بر تکنولوژی، برای  دستیابی به موفقیت در مدیریت سازمان و مدیریت فناوری اطلاعات و نظارت و ارزایبی بر عملکرد سازمان، برای برآورده هدفها و الزامات تجاری در جهت پاسخگویی به نیازها، از چارچوب مرجع به نام COBIT استفاده می­شود. تعاریفی که در چارچوب COBIT باید در نظر گرفته شود، عبارتند از:

• کتنرل: خط­مشی­ها، روشهای اجرایی، فعالیتها و ساختارهای سازمانی که طراحی شده­اند، برای ایجاد اطمینان از اینکه هدفهای تجاری برآورده خواهند شد و از حوادث نامطلوب جلوگیری کرده، یا کاهش و یا اصلاح خواهند شد.
• هدفهای کنترل فناوری اطلاعات: بیان نتایج یا طرح مطلوبی که از راه پیاده­سازی روشهای اجرایی، کنترل یک فعالیت خاص، به دست خواهدآمد.
• راهبری فناوری اطلاعات: ایجاد ارتباطات و فرایندها برای هدایت و کنترل سازمان برای دستیابی به هدفهای سازمان برای ایجاد ارزش افزوده یا ایجاد تعادل و توازن ریسکهای حاصل از به کارگیری فناوری اطلاعات و فرایندهای آن. هدف اصلی پروژه COBIT، توسعه خط­مشیهای واضح و مدلهای مناسب برای امنیت و کنترل فناوری اطلاعات، برای تایید جهانی توسط سازمانهای تخصصی، دولتی و تجاری است. هدف COBIT برآورده کردن هدفهای تجاری است.

اصول چارچوب COBIT

COBIT مدلی است برای راهبری فناوری اطلاعات. مفهوم اساسی چارچوب COBIT آن است که کنترل روی فناوری اطلاعات از راه توجه به اینکه اطلاعات باید هدفها یا الزامات تجاری را پشتیبانی کند، ایجاد می­شود.

چارچوب COBIT در سه سطح در نظر گرفته شده­است: در سطح پایین، فعالیتها و وظایفی وجود دارند که برای دستیابی به نتایج قابل اندازه­گیری مورد نیاز هستند. فعالیتها یک چرخه عمر دارند در حالی که وظایف بیشتر گسسته هستند سپس فرایندها در یک لایه بالاتر به عنوان مجموعه­ای از فعالیتها و وظایف تعریف شده­اند. در بالاترین سطح که بیشتر مورد توجه COBIT است، فرایندها در یک حوزه جمع­آوری شده­اند.

بنابراین چارچوب COBIT از نظر مفهومی می­تواند از سه بعد در نظر گرفته شود: 1- معیارهای اطلاعات؛ 2- منابع فناوری اطلاعات؛ 3- فرایندهای مربوط به فناوری اطلاعات. چهار حوزه گسترده­ای که در COBIT در نظر گرفته شده­اند عبارتند از: برنامه­ریزی و سازماندهی، ایجاد و پیاده­سازی، تحویل و پشتیبانی، نظارت.

بدین­گونه که در حوزه برنامه­ریزی و سازماندهی، استراتژی و تاکتیکها و نگرانی­های مربوط به شناسایی IT را می­توان برای دستیابی به هدفهای تجاری به بهترین شکل جمع­آوری کرد. در حوزه ایجاد و پیاده­سازی برای شناخت و ایجاد استراتژی فناوری اطلاعات، امکانات باید شناسایی، توسعه­یافته و یا ایجاد شوند. در حوزه تحویل و پشتیبانی، تحویل به موقع و ارائه خدمات مورد نیاز، مورد توجه قرار می­گیرد و فرایندهای پشتیبانی مورد نیاز باید راه­اندازی شوند. در حوزه نظارت، تمامی فرایندهای IT لازم است که به طور منظم از نظر کیفیت و مطابقت با الزامات کنترل، مورد ارزیابی قرار گیرند.

 (سایت دانشگاه فنی حرفه ای1394)

راهبری فناوری اطلاعات چیست؟

راهبری فناوری اطلاعات (ITG) مسئولیت هیئت مدیره اجرایی است. راهبری فناوری اطلاعات یک بخش جدایی ‌ناپذیر مدیریت سازمان، شامل راهبری و سازماندهی ساختارها و فرایندها است؛ تا اطمینان حاصل شود که فناوری اطلاعات سازمان، هدف ها و استراتژی سازمان را پشتیبانی می‌ کند و توسعه می‌دهد یا نه؟ تجربه‌های منفی مدیران از به کارگیری این فناوری، شامل از بین رفتن اعتبار، تأخیر در ارائه خدمات، عدم کارایی فرایندهای اصلی فناوری اطلاعات سازمان و شکست اولیه آن، سازمان را برآن داشت که راهبری فناوری اطلاعات را به کار گیرند و بنا به این دلایل بود که راهبری فناوری اطلاعات اهمیت پیدا کرد و در سازمانها به کار گرفته شد.راهبری فناوری اطلاعات برای اطمینان یافتن از دستیابی عملکرد فناوری اطلاعات به هدفهای زیر به کار گرفته می‌شود:

– هماهنگی فناوری اطلاعات با سازمان و تحقق مزایای وعده داده شده.
– به کارگیری فناوری اطلاعات برای توانمند کردن سازمان برای استفاده از فرصتها و حداکثر کردن مزایا.
– به کارگیری منابع مربوط به فناوری اطلاعات به گونه‌ای مؤثر.
– مدیریت مناسب ریسکهای مرتبط با فناوری اطلاعات.

راهبری فناوری اطلاعات معمولا در لایه‌های مختلف، با گزارش‌دهی سرپرستان به مدیران و مدیران به مدیران اجرایی و آنها نیز به هیئت مدیره، انحراف از هدفها را مشخص می‌کنند و در جهت رفع آنها اقدامات و دستورکارهای لازم با تأیید مدیریت انجام می‌شود. تعاملات هدفها و فعالیتهای مرتبط با فناوری اطلاعات از دید راهبری آنها در شکل 2 نمایش داده شده است و می ‌توانند در لایه‌های مختلف در سراسر سازمان به کار برده شوند.

 

 

چرا راهبری فناوری اطلاعات اهمیت دارد؟

علت اینکه راهبری فناوری اطلاعات بسیار اهمیت دارد این است که اغلب، انتظارات با آنچه که در واقعیت رخ می‌دهد، منطبق نیستند، در نتیجه مدیریت روی موارد زیر باید انجام شود:

– به کارگیری امکانات فناوری اطلاعات با کیفیت مناسب و به موقع و با بودجه مناسب.
– کنترل و استفاده از فناوری اطلاعات برای بازگشت ارزشهای تجاری.
– به کارگیری فناوری اطلاعات برای افزایش بهره‌وری و کارایی در حالی که ریسکهای فناوری اطلاعات هم کنترل می‌شوند.

 

چه کسانی در سازمان درگیر راهبری فناوری اطلاعات هستند؟
 

مسئولیت راهبری فناوری اطلاعات در سازمانها در درجه اول به عهده مدیران اجرایی و هیأت مدیره است و سپس مدیران عامل باید ساختارهای سازمانی را برای پشتیبانی از اجرا و پیاده‌سازی استراتژی فناوری اطلاعات، تهیه کنند و مدیران اطلاعات برای ایجاد پلی بین فناوری اطلاعات و تجارت و نیز کمیته‌های راهبری فناوری اطلاعات و سایر کمیته‌های مشابه نیز درگیر هستند.

راهبری فناوری اطلاعات چه فعالیتهایی را پوشش می‌دهد؟

راهبری روی پنج سطح اصلی در سازمان تمرکز دارد. 
دو مورد از پنج سطح اصلی خروجی هستند که عبارتند از:

– انتقال ارزش: تمرکز روی بهینه‌سازی مخارج و ایجاد ارزش فناوری اطلاعات. منظور از انتقال ارزش اعتباری است که سازمان از به کارگیری فناوری اطلاعات کسب می‌کند.

– مدیریت ریسک: حفاظت از دارایی‌های مربوط به فناوری اطلاعات، بهبود اشتباهها و عدم انطباقها و پیوستگی و دوام عملیات و استمرار آنها.

سه مورد از پنج سطح اصلی، محرکهایی هستند که برای دستیابی به خروجیها لازمندکه عبارتند از:

– تعیین و تنظیم استراتژی: با تمرکز روی هماهنگی استراتژی فناوری اطلاعات با راه‌حلهای تجاری.

– مدیریت منابع: بهبود دانش و زیرساختهای فناوری.

– ارزیابی و سنجش عملکرد: پیگیری خروجی پروژه (آنچه که تحویل داده می‌شود) و نظارت بر خدمات فناوری اطلاعات.

هیچ یک از چهار عامل اول، بدون وجود عامل ارزیابی و سنجش عملکرد نمی‌تواند به خوبی مدیریت شود.پس از معرفی راهبری فناوری اطلاعات به سازمان، برای شروع اجرا و پیاده‌سازی راهبری فناوری اطلاعات، برای اینکه مشخص شود که سازمان در چه وضعیتی قرار دارد، استفاده از چک لیستهای مربوطه که پنج عامل یاد شده را در نظر می‌گیرد، روش مؤثری است.
برای اجرای کامل راهبری فناوری اطلاعات، استانداردهای مختلفی مثل: (COBIT( Control Objective For Information & Related Technology,Cadbury وTurnbull وجود دارد که از میان آنها، COBIT که توسط مؤسسه IT Governance تهیه شده است و به گونه بین المللی به عنوان یک مدل خوب برای کنترل اطلاعات، IT و ریسکهای مرتبط پذیرفته شده و برای پیاده‌سازی و ممیزی راهبری فناوری اطلاعات انتخاب شده است.

 

 

 

چارچوب COBIT

در سالهای اخیر بدیهی است که به یک چارچوب مرجع برای کنترل و امنیت در خبرهای فناوری اطلاعات نیاز است، همچنین نیاز بیشتری وجود دارد برای اینکه کاربران از ارائه خدمات فناوری اطلاعات، از راه ممیزی خدمات ارائه شده توسط گروه‌های داخلی و شخص ثالث، اطمینان حاصل کنند. همچنین برای دستیابی به مزیت رقابتی و کارآمد بودن از نظر هزینه با تکیه بر تکنولوژی، برای دستیابی به موفقیت در مدیریت سازمان و مدیریت فناوری اطلاعات و نظارت و ارزیابی بر عملکرد سازمان، برای برآورده کردن هدفها و الزامات تجاری در جهت پاسخگویی به نیازها، از چارچوب مرجع به نام COBIT استفاده می‌شود.تعاریفی که در چارچوب COBIT باید در نظر گرفته شود، عبارتند از:

– کنترل: خط مشی‌ها، روشهای اجرایی، فعالیتها و ساختارهای سازمانی که طراحی شده‌اند، برای ایجاد اطمینان از اینکه هدفهای تجاری برآورده خواهند شد و از حوادث نامطلوب جلوگیری کرده، یا کاهش و یا اصلاح خواهند شد.

– هدفهای کنترل فناوری اطلاعات: بیان نتایج یا طرح مطلوبی که از راه پیاده‌سازی روشهای اجرایی، کنترل یک فعالیت خاص، به دست خواهد آمد.

– راهبری فناوری اطلاعات: ایجاد ارتباطات و فرایندها برای هدایت و کنترل سازمان برای دستیابی به هدفهای سازمان برای ایجاد ارزش افزوده یا ایجاد تعادل و توازن ریسکهای حاصل از به کارگیری فناوری اطلاعات و فرایندهای آن.

هدف اصلی پروژه COBIT، توسعه خط مشیهای واضح و مدلهای مناسب برای امنیت و کنترل فناوری اطلاعات، برای تأیید جهانی توسط سازمانهای تخصصی، دولتی و تجاری است. هدف COBIT برآورده کردن هدفهای تجاری است.

 

منابع:

1. سایت دانشگاه فنی حرفه ای 1394
2. سایت MBA دانشگاه صنعتی شریف به نقل از 4 منبع ذیل:

(.1 Brown, Carol and Jeanne W. Ross, 1999, The IT organization of the 21th century: Moving to a Process-Based orientation.
2. Board Briefing on IT Governance, IT Governance Institute – 2003
3. COBIT 3rd Edition- Audit Guidelines, IT Governance Institute – July 2000
4. COBIT 3rd Edition- Implementation Tool Set , IT Governance Institute – July 2000)

 

3- Sarah K. White By Sarah K. White

Senior Writer, CIO | JANUARY 15, 2019

   https://www.cio.com

 

4 - سایت نرم‌افزاری پیراسیس، شرکت ارائه‌ دهنده خدمات پشتیبانی شبکه - با نام تجاری مهندسی فناوری اطلاعات و ارتباطات تروند رایا سپهر https://www.pirasys.com  

 ( Sarah k White and Lynn Greener CIO | January 18, 2019)5-

https://www.cio.com

 

6- Douglas Exum-2015- Technology & Operations Manager at University of Wisconsin-Madison- Brodhead, Wisconsin

 

https://www.linkedin.com

مدیریت زمان- قسمت سوم - مهارت های مدیریت زمان- گردآوری: محمد نقی سلیمی

مهارت های مدیریت زمان- 

منبع: سایت https://www.managementstudyguide.com

استفاده موثر از زمان توسط یک فرد برای موفقیت در تمام جنبه های زندگی به مدیریت زمان اشاره دارد. مدیریت زمان نه تنها به افراد کمک می کند تا بهترین استفاده را از زمان داشته باشند بلکه همچنین اجرای موفقیت آمیز وظایف را در قالب زمان مشخص، تضمین کنند.

قابل توجه است که  که بهره مندی درست از زمان موجب کسب احترام در محل کار می باشد. افرادی که برای زمان ارزش قائل نباشد ، نمی توانند مطرح باشند و هرگز به طور جدی مورد توجه قرار نمی گیرند.

برخی از مهارت های لازم برای مدیریت زمان موثر:

1. استقرار سازمان یافته

 محل کاری باید تمیز و سازماندهی شود.

 نگهداری فایل های مهم سازمان یافته به شما کمک می کند تا آنها را بلافاصله بازیابی کنید و در نتیجه موجب صرفه جویی در وقت می شود که به جستجوی غیر ضروری اسناد مهم و اسناد دیگر با هم و به طور همزمان نپردازید.

 فقط چندین فایل و چندین کاغذ را روی میز خود نگه دارید. زیرا همه چیز را که لازم ندارید.

 اقلام لوازم التحریر و وسایل شخصی خود را مانند تلفن همراه، کلید های ماشین، کیف پول در مکان های مناسب نگه دارید.

 عادت به استفاده از  یک سازمان دهنده را در  خودتوسعه دهید. روز خود را به خوبی پیش ببرید.

 هرگز در یادداشت های شلوغ چیزی ننویسید. دفترچه یادداشت و قلم با خود داشته باشید.

2. یاد بگیرید که اولویت بندی کنید.

 اولویت های خود را تنظیم کنید. فقط به خاطر کار، کار نمی کنید.

 آماده سازی یک "طرح کاری" یا "انجام" فهرستی از کارها، در هر لحظه از کار مورد استفاده قرار می گیرد. همه فعالیت هایی را که می خواهید در یک روز انجام دهید، بر اساس اهمیت و فوریت آن طبقه بندی کنید.

 وظایفی که دارای اولویت بالا هستند، باید به سرعت مورد توجه قرار گیرد. روز خود را با چیزی که به توجه فوری شما نیاز ندارد، شروع نکنید.

 تایپ کردن وظایف تعیین شده،  به شما یک احساس آرامش و رضایت می دهد.

 یک کارمند باید تفاوت بین وظایف اولویت بالا و همچنین بین کار مهم و فوری را درک کند.

 در فعالیت های نامناسب افراط نکنید، زیرا تمام روزتان را هدر خواهد داد و خروجی صفر خواهد بود.

 نقش و مسئولیت های خود در محل کار باید روشن کنید.

3. دقیق و با انضباط باشید.

 بهنگام بودن  به شما کمک می کند که وظایف خود را به پایان رسانید.

 از مصرف بیش از حد برگه برای انجام امور اجتناب کنید زیرا چنین روشی  کاملا" غیر حرفه ای است.

 اطمینان حاصل کنید که شما پنج دقیقه قبل از زمان واقعی، پشت میزکارتان هستید.

 برای انجام وظایف در زمان سخت  تلاش کنید. تکالیف را در انتظار نگذارید که منتظر آخرین لحظه باشید.

4. مالکیت کار را به عهده بگیرید.

 تنها در زمانی کار نکنید که رئیس تان در اطراف شما باشد. برای خودتان کار کنید.  فداکاری باید قلبی باشد.

 مسئول کار خود باشید و یاد بگیرید اشتباهات خود را بپذیرید.

 اگر چیزی را قبول کرده اید، آن را مسئولیت خود بدانید که باید در مدت زمان اختصاص داده شده انجام شود.

5. کمی دیپلماتیک باشید

 همه چیز را که سر راهتان قرار می گیرد، نپذیرید.

 کارکنان باید مسئولیت های خود را به ترتیب در تخصص و پس زمینه خود قرار دهند. به این ترتیب آنها علاقه بیشتری را به خود جلب می کنند و در نهایت کار را در زمان موثرانجام می دهند.

6. تمرکز بیشتر

 کمی بیشتر بر کار خود متمرکز شوید. وقت تان را با شایعه پراکنی  تلف نکنید.

 ازتماس های طولانی مدت تماس بپرهیزید. پایان روز کاری، شما زمان زیادی را برای دیدن دوستان خود یا ورود به سایت های شبکه های اجتماعی خواهید داشت. بازی کردن  در محل کار است غیر منطقی و غیر  حرفه ای است.

7. معقول باشید.

 هیچ فردی نمی تواند برای تمام روز کار کند. آیا زمان خاصی در برنامه روزانه خود دارید تا با اعضای تیم خود با هم صحبت کنید؟

 خودتان را بیش از حد پر مشغله نکنید.

 

مدیریت زمان – قسمت دوم- تکنیک های مدیریت زمان - گردآوری محمد نقی سلیمی

مدیریت زمان – قسمت دوم- تکنیک های مدیریت زمان -

گردآوری محمد نقی سلیمی

منبع سایت: https://www.managementstudyguide.com

مدیریت زمان به استفاده معقول  از زمان برای دستیابی به موفقیت در زندگی اشاره دارد. مدیریت زمان کمک می کند تا بهترین زمان ممکن را در اختیار شما قرار دهد. ضروری است افراد به ارزش زمان و اختصاص زمان مناسب به فعالیت های مناسب بپردازند.

برخی از تکنیک های مدیریت زمان:

 اولویت های خود را تنظیم کنید. بدانید که همه چیز باید به صورت فوری انجام شود. یک لیست "TO DO" ​​را آماده کنید و یا یک "Task Plan" را برای تخصیص وظایفی که نیاز دارید بدون  شکاف زمانی،  به صورت اختصاصی  برای  هر فعالیت تکمیل کنید. وظایف اولویت بالا باید در بالا نوشته شود وپس از وظایفی که بعدا می تواند انجام شود. اطمینان حاصل کنید که به لیست کارهایتان برسید.

 اطمینان حاصل کنید که تکالیف خود را در مدت زمان مشخص شده پایان دهید. تأیید کارهایی را که قبلا انجام داده اید اگر تکالیف خود را پیش از مهلت مقرر انجام دادید، خود را با یک چکلت سرگرم کنید.

 درک تفاوت بین کار فوری و مهم. خوب کار کن روز خود را با چیزی که خیلی مهم نیست و کمی بعدتر انجام می شود، شروع نکنید. ابتدا همه چیز را فوری و مهم کنید. منتظر یادآوری های رئیس خود نباشید.

 تمرکز کنید محل کاری خود را ترک نکنید تا کارهای فوری و مهم انجام شود. رفتنبرای قدم زدن در وسط یک کار فوری، پیروزی را از بین می برد و تمرکز از دست داده می شود. افرادی که زمان را در محل کار می کشند دشوار است که از استرس کاری در محیط کار جلوگیری کنند.

 آیا در زمان روزانه خود، زمان برای نوشیدن  چای، گشت و گذار ، تماس شخصی و غیره در نظر می گیرید؟ مهم است، زیرا  انسان، ماشین نیست که بتواند به مدت هشت تا نه ساعت کار کند. برای به روز رسانی در سایت های شبکه های اجتماعی، دوستان یا خانواده خود را دعوت کنید و یا برای رهایی از دود و ترافیک و - زندگی ماشینی- و غیره، نیم ساعت تا 45 دقیقه اختصاص دهید.

 تعیین اهداف واقع بینانه و قابل دستیابی برای خودتان. بدانید  که به چه چیزی نیاز دارید و  برای رسیدن به آن  به چه چیزنیاز دارید و در چه مدت؟ به خودتان دروغ نگویید و زمان را به گونه ای  اختصاص دهید که کاری که زمان بیشتری می خواهد یک ساعت به آن کاراختصاص ندهید  که خودتان آن را می دانید نیاز به زمان بیشتری دارد.

 به خودتان خودتان ملزم نکنید اگر احساس می کنید قادر به تکمیل تکالیف خاصی در مهلت تعیین شده ای نیستید، به رئیس خود بگویید. نگران نباشید، او احساس بدی نخواهد کرد. احتمالا او می تواند همین کار را به  هر یک از همکاران دیگ واگذار کند. کارهایی را قبولکنید  که واقعا در مورد آنها اطمینان دارید . از پس آنها بر می آیید.

 انضباط و منظم باشید اجتناب از برگ های غیر ضروری از کار، مگر اینکه یک اورژانس وجود داشته باشد. رسیدن به کار در زمان به عنوان آن کمک می کند تا شما را به برنامه روز خود را بهتر است.

 چیزها را در مکان های مناسب خود نگه دارید. فایل ها باید در جعبه های مربوطه نگهداری شوند. اسناد مهم و اساسی را در یک پوشه مناسب قرار دهید. سازماندهی بهتر را بیشتر یاد بگیرید. این موضوع باعث صرفه جویی در وقت و زمان شما برای جستجوی غیر ضروری را می شود.

 از سازمان خود به عنوان یک منبع صرفا پولی استفاده نکنید. نگرش خود را تغییر دهید اجتناب از بازی کردن بازی ها در کامپیوتر یا تلفن های همراه در ساعات اداری. این غیر حرفه ای است فقط زمانی کار کنید که رئیس شما در اطراف شما باشد. مالکیت کار در طولانی مدت به شما می دهد.

 عادت به استفاده از یک سازمان را توسعه دهید. این به شما کمک می کند چیزهای بهتر را برنامه ریزی کنید. دفترچه یادداشت و قلم دستی را نگه دارید. شماره تماس و یا شناسه ایمیل را روی کاغذهای در هم و برهم و شلوغ یادداشت نکنید. شما نیمی از وقت خود را برای جستجوی آنها نخواهید گذاشت. ایمیل های خود را مدیریت کنید ایجاد پوشه های جداگانه برای هر مشتری. دسکتاپ خود را مرتب کنید.

 

تحلیل انیمیشن رالف، از دیدگاه مدیریتی- محمد نقی سلیمی

 

تحلیل انیمیشن  "رالف اینترنت را خراب می کند."

محمد نقی سلیمی – خرداد 1398

انیمیشن رالف خرابکار2 توسط کمپانی مشهور و بنام والت دیسنی ساخته شده است. این فیلم در فضایی آغاز می‌شود که شخصیت‌ها، در فضای مجازی قدیمی‌تر هستند، رالف که شخضیت اصلی داستان است می‌گوید که یک آدم بد از یک بازی کامپیوتری قدیمی بوده است اما اکنون یک دوست خوب دارد، وانلوپی که راننده ی  ماشین کوچولوی قدیمی است از رالف می‌پرسد چیزی در زندگی خودت نیست که بخواهی تغییر بدهی؟ (مطرح کردن نیازمندی به تغییر با توجه به تغییرات شرایط محیطی که امروزه مورد توجه بسیاری از مدیران و مباحث مدیریتی است؛ آمادگی برای تغییر و سازگاری با تغییرات) موضوع از جایی شروع می‌شودکه چراغ هشدار WIFI روشن می‌شود و شخصیت‌ها حتی نمی‌توانند تلفظ صحیح آن را بیان کنند و توضیحی که  لیتواک، صاحب شهر بازی ارائه می‌ کند این است که مربوط به اینترنت است و جامعه‌ی آنلاین است که افراد می‌توانند در آن خرید کنند. و تاکید می‌شود که اینترنت شوخی ندارد و چیز نو و متفاوتی است و باید از آن بترسید. (مقاومت ناخواسته در برابر تغییربه علت  ترس از ناشناخته‌ها، واشاعه ی فرهنگ سنتی و باقی ماندن در چیزی که خودش از آن می ترسد و از وای فای به نام وا وای یاد می کند.)

وانلوپی می‌گوید همه‌ی راه‌های این بازی قدیمی را می‌داند اما نیاز به مسیر تازه دارد و اتفاق تازه می‌خواهد. (اشاره به تمایل برای تحول و خارج شدن از سکون که در علم مدیریت سکون منجر به فنا می شود. خروج از دنیای تکراری و بدون نتیجه و در جا ماندن و در جا زدن) تا اینکه دسته بازی قدیمی شکسته می شود. ( مانند سازمانهایی که به روز نیستند و به طور مثال متکی به سخت افزارهای قدیمی در رده های تولید و یا خدمت هستند و اگر اتفاقی یا حریقی یا هر خرابی رخ دهد از آنجا که آن ملزوم قدیمی و از رده خارج است توانایی رویارویی با مشکل حادث شده را ندارند و به ناچار به دنبال آنچه می گردند که ساختار قدیمی را حفظ نمایند و زمان و هزینه ها ی سازمان را بر باد می دهند.)

  لیتواک  که صاحب شهر بازی است، تصمیم به کشیدن برق بازی می‌گیرد. که شهر بازی (مجازی) تعطیل شود. و کلی شخصیت بدون بازی (و به عبارتی بدون شغل می‌مانند. آنچه در بسیاری از سازمانهای دولتی ایران در زمینه های متفاوت مانند نساجی، یخچال سازی ، کفش، و... که روزی سرآمدان عصر خویش بودند، در سالهای اخیر اتفاق افتاده است. ) دسته‌ی بازی قدیمی بوده و وجود نداشت و پس از جستجو یک دسته ی قدیمی آن با قیمت بسیار گران پیدا شد که در آمد بازی در یکماه هم آن مقدار نمی شد. (در این‌جا به‌نظر می‌رسد اقلام و قطعات وسیله‌ای که منبع درآمد بوده، در انبار فاقد موجودی است و وقتی که خراب می‌شود به دنبال آن هستند یعنی شیوه‌ی سنتی انبارداری و فقدان کاردکس یا سیستم جایگزینی، و این‌که قبل از جایگزینی وسیله‌ی جدید به‌جای بازی قدیمی، سیستمی وجود ندارد که چرخه درآمد متوقف نشود. هر چند فلسفه ی سنتی بودن و عدم جایگزینی دستگاه های جدید بازی مهمتر از آن است.)

(نکته قابل اشاره این است که وقتی فن‌آوری جدید وارد بازار می‌شود، همان‌طور که تاثیرات مثبت و خوب دارد تاثیرات منفی نیز به‌همراه خواهد داشت مثلا وقتی IT در جامعه گسترش می‌یابد، به دلیل سهولت بیشتر و سرعت بالا با تعدیل و کاهش نیروی انسانی در سازمان مواجه می‌شویم و در واقع بیکاری از اثرات منفی IT است. ) در این فیلم به علت بسته شدن شهر بازی (فضای قدیمی) برای افراد جایگاه‌های دیگر و غیر کاربردی تعریف می‌شود و یکی از شخصیت‌ها را به‌ عنوان دکور مورد استفاده قرار می‌ دهند و حتی نام زیتون به آن نسبت می دهند. (که اشاره به کم ارزش نمودن منابع به علت مدیریت نادرست دارد. همانطور که سازمان ها ممکن است به علت سوء مدیریت و به روز نشدن از یک نیروی مهندس در بخش کارگری استفاده نمایند و توانایی افراد را بسوزانند. ) وسپس  ازشخصیت های فیلم  می‌خواهند که توقع خود را پایین بیاورند. و جایی برای 15 نفر راننده‌ی کوچولو وجود ندارد.

(اشاره به مشکلات بلاتکلیفی سازمان‌هایی که قبل از اقدام به توسعه و استقرار فناوری به چگونگی استفاده از پرسنلی که کارشان را به علت تغییرات از دست می‌دهند، نمی‌اندیشید، یعنی ایجاد تغییرات بدون تمهیدات و بدون غنی‌سازی شغلی و استفاده از سرمایه‌های سازمانی و منابع انسانی که می‌توانند با آموزش، همراه با ارتقاء سازمان، ارتقا یابد. ) رالف سعی می‌کند به دنبال قطعه‌ی ماشین قدیمی در اینترنت جستجو کند و آن را بیابد. قطعه‌ای که اگر خریداری شود موجب شادی دوستانش می‌شود و راننده‌های بیکار را مشغول به‌کار می‌کند. (مانند سازمان‌هایی که با تغییرات، سازماندهی لازم را انجام نمی‌دهند و پس از مواجه شدن با مشکلات ناشی از تغییرات و ناشی از به ‌روزآوری به‌ دنبال چاره می ‌گردند. یعنی فقدان برنامه ‌ریزی برای منابع کلیدی و اصلی سازمان که منابع انسانی‌اند و برای آن‌ها هزینه شده است.) و از آنجا رالف و وانلوپی به دنبال اینترنت می‌ روند و تلاش می‌ کنند تا سایت خرید و فروش را بیابند. (که این قسمت تا پایان فیلم ، تغییرات چشمگیر ناگهانی و سخت کنترل است. که با وجود فناوری های موجود ، از فضایی به فصای دیگر وارد می شویم و نمی توان گفت از فضای درونی به فصای بیرونی وارد شده ایم زیرا فضای دوم که شخصیت های فیلم وارد آن می شوند، در واقع بطن اصلی و درونی فضای موجود اول است. برخلاف روند همیشگی که سازمان ناچار است از درون خود، قوت ها و ضعف ها را بشناسد و نیز به بیرون رود تا فرصت ها و تهدیدها را بشناسد و استراتژی خود را تعریف نماید، در این فیلم فضایی را می بینیم که اشخاص مدت ها با آن در ارتباط بوده اند و با آن که  خودشان آن را ساخته بودند، وقتی به عمق داخلی آن وارد می شوند، در می یابند که دنیایی از شگفتی ها و نا دانسته ها نیز با خلق فناوری هایی که داشته اند به وجود آمده است که می تواند بر سرنوشت آنها اثر بگذارد و در ابتدا نمی توانند آن را مدیریت نمایند وآنچه با فناوری های ساخته ی خودشان ایجاد شده،  درب ها را به سوی سازمان آینده بگشاید. و وارد فضای اینترنتی می‌شوند. فضای جدید و ناشناخته و سایت‌های مختلف اینترنتی در قالب برج‌ها با ارتفاعات کم و زیاد نشان داده می‌شود و این اختلاف ارتفاع‌ها نشان‌دهنده‌ی بزرگی و دامنه و فعالیت و شهرت و حجم سایت‌ها و عملکردشان باشد مثلا ارتفاع آسمان خراش  گوگل جشمگیر است، آمازون دارای ارتفاع زیادی در اوج است. و تالار های حراج با برند های مختلف را می بینیم که مردم بابت آنها دلار بالا می پردازند و eBaye  نیز مجموعه ای از حراجی  با همین ویژگی است.)

 در این قسمت چگونگی سهولت خرید، سرچ کردن را نیز نشان می‌دهد وسهولت  انتخاب اشیاء که به عنوان مثال 23 میلیون نتیجه برای یک شلوار رقص یافت شده و سریعا ارسال می‌گردد.

و سپس در خصوص پیش‌ بینی کلیدواژه‌ها سخن به میان می‌آید  که “خرید فرمان بازی ماشین کوچولو” فقط یک نتیجه یافت می‌شود. (در عصر ما هم این ‌گونه است شاید هم ‌اکنون و خصوصا تا چند سال پیش قطعه‌ای از یک وسیله‌ی قدیمی یافت نمی‌شد و برای آن مجبور شویم هزینه‌ای بپردازیم که بیشتر از قیمت مشابه همان محصول با تکنولوژی جدیدش در بازارهست.) در ادامه ساختمان‌ها و آسمان خراش ها را نشان می دهد وارد سایت ebay می‌شوند. و سپس مزایده‌های اینترنتی را نشان می‌دهد. و به‌علت نداشتن کارت اعتباری قدرت خرید قطعه وجود ندارد. و وارد وب ‌سایتی می‌شوند که از راه بازی پول در آورند که بتوانند قطعه را خریداری نمایند. که وارد مسابقه‌ی سلاخی ماشین سواری می‌شوند. و تصمیم به سرقت خودرو می‌گیرند. (خطرات سایت‌های فریبنده‌ی اینترنت که امروزه گریبان‌گیر، افراد جامعه به شیوه‌های مختلف نیز شده است. و به علت آموزش های ناکافی مشکلات عدیده هم پیش می آید که جبران ناپذیر است.  ) و اقدام به سرقت می‌نمایند. (اشاره به تصمیمات نابخردانه، به‌علت عدم برنامه‌ ریزی صحیح و خطاهای گذشته که منجر به افزایش مشکل در سازمان‌ها می‌گردد.) در این قسمت اشاره به درآمد از اینترنت و استفاده از فضای مجازی  و کسب و کار و حساب کاربری دارد. به طریق غیرصحیح و غیراصولی. (فضایی که می ‌تواند برای کسب و کار مفید باشد و تاثیرات آن در کسب و کار سودمند باشد و درعین ‌حال بسیار خطرناک و فریبنده، نیاز به آموزش دارد، استفاده‌ی صحیح از اینترنت در دنیای امروز بسیار حائز اهمیت است. چگونگی بهرمندی از آن و کسب اطلاعات مفید و کاربردی مانند همه ی جوانب تاثیرات IT بسیار مهم است.) درحالی‌ که  در این قسمت از فیلم اشاره مستقیم به استفاده ناصحیح از آن را می‌بینیم. و در این قسمت رالف با ایجاد نوستالوژی و استفاده از شخصیت‌های واقعی و انیمیشنی در فضای مجازی جلب توجه می‌نماید. (اشاره به تبلیغات و جلب توجه  بینند گان که در فضای مجازی امروزه راه بسیار دشواری برای سازمان ها ایجاد نموده و  این ‌که چگونه به علایق و سلایق مخاطبین دست یابند و با لایک‌ها بازخور بگیرند.) و اشاره به اینکه وارد شبکه‌های اجتماعی شوند. (یعنی همان روندی که وب 2 را معرفی می‌کند و افراد خود اقدام به اشتراک‌ گذاری مطالب می نمایند و در ارائه مطالب سهیم اند.) و وانلوپی را به والت دیسنی  دات کام می ‌فرستد. و شخصیت‌های کارتونی  و پرنسس های قدیمی این کمپانی در هیبت جدید دیده می‌شوند. (که خود شیوه‌ی برندینگ برای کمپانی است. یعنی سازنده در فیلم نیز خود و قدمتش  را تبلیغ می‌ نماید و استفاده از فرصت‌ برای سازنده‌ی انیمیشن برای ایجاد نوستالوژی و تبلیغات موثر و برقراری ارتباط بیشتر با مخاطبرا نشان می دهد.)

که در این قسمت، مامورانی در هیبت کنترل، از وانلوپی مجوز تبلیغات را می خواهند.(اشاره به قوانین و مقررات فضای مجازی و حریم خصوصی و کپی رایت و رعایت قوانین حقوقی که در کشور ما رعایت نمی شود.)  بحث مجوز تبلیغات مطرح می ‌گردد یعنی رعایت قوانین و الزامات قانونی استفاده از سایت‌ها. (که متاسفانه در فضای اینترنت در کشور ما رعایت نمی‌شود و نیاز به فرهنگ سازی دارد.) رالف وارد بایگانی قسمت کامنت‌ها می‌شود و مجموعه‌ای از جملات منفی را می‌بیند و با این جمله مواجه می‌شود: اولین قانون اینترنت = نظرات را نخوان و خودت را ناراحت نکن. (بی‌توجهی به نکات منفی و بازدارنده و این‌ که چگونه می‌توان از اینترنت یک سایت بیابی و از سایت دیگر درآمد کسب کنی، و چگونه می توانی مجموعه ای از آنچه خودت را نیاز داری از نت بیابی) و رالف  سرانجام بیش از سی هزار دلار درآمد کسب کرد. و به دنبال قطعه‌ی بازی خراب شده می‌رود. وانلوپی که وارد دنیای بزرگ‌ تری شده است، احساس می‌کند که مکان جدید مانند خانه‌ اش است و تمایل به برگشت به بازی ماشین کوچولو ندارد. (که نماد پذیرش تغییرات متناسب با محیط است، آشنایی با تکنولوژی برتر ، نشانه‌ی تغییری که پس از شناختن محیط حاصل می‌شود وقتی سازمان‌ها نمی‌دانند که افزایش اطلاعات، به ‌روز شدن، ارتقاء سیستم، و دیدن و شناسایی محیط چه عواقبی دارد در فضای سنتی و قدیمی خود می‌مانند و درجا می ‌زنند اما وقتی وارد فضای کسب‌وکار بزرگ‌ تربا مجموعه‌ای از تکنولوژی‌های برتر می‌شوند، تمایل به بازگشت ندارند و یقینا در این بین با مجموعه ‌ای از کارکنان دچار پدیده مقاومت می‌شوند، عده‌ای نمی‌خواهند  تغییر کنند و فن‌آوری را بپذیرند زیرا گمان می‌کنند همان روش‌های سنتی خوب است و ممکن است تیم‌ های غیر رسمی تشکیل دهند تا به هدف‌ شان که ماندگاری در فضای سنتی قدیمی است بمانند. آن‌ها شاید قصد تخریب ندارند اما به دلیل ناآگاهی پافشاری و تاکید بر استفاده از اشیاء تکنولوژی، اطلاعات و رویه‌ها و دستورالعمل‌های سنتی ناکارآمد می‌ورزند.) در این‌جا شنک می‌گوید: هیچ قانونی نیست که بگوید: “دوستان خوب یا بد، رویاهای مشترک داشته باشند.” (این موضوع را می‌توان در سازمان‌ها نیز تعمیم داد، بسیاری از همکاران خوب وقتی که سیستم‌ های درحال ارتقاء را در سازمان می‌بینند با بهترین همکاران خود، نه تنها همکاری نمی‌ کنند بلکه کارشکنی هم می‌کنند. در این‌ جاست که باید سازمان از مدیریت دانش استفاده نماید و کارکنان را دانشی بار بیاورد تا بتوانند داده‌ها را طبقه ‌بندی نمایند و پردازش کنند و آثار مفید استفاده از تکنولوژی یا تغییرات ناشی از محیط که بر سازمان اثر می ‌گذرد زیرا باشند پذیرباشند زیرا ا در غیراین ‌صورت تمایل به عدم تغییر یا استفاده از روش‌های سنتی قبلی یا روش‌های باز دارنده  برای فرد و افراد سازمان همچنان پابرجا خواهد ماند.) محیط برای وانلوپی درحال بزرگ شدن است او می‌گوید در خانه‌ ی خودمان هر روز می‌ دانستم چه چیزی هست و چه می خواهد بشود و هیچ پدیده ی جدیدی نبود،  اما این‌ جا متنوع است و همه چیز وجود دارد. (اشاره به گستردگی طیف استفاده از اینترنت و فضای مجازی و جذابیت و تنوع و همسانی با تغییرات و تغییر در تفکر و کاهش مقومت، دارد.) مقاومت ذهنی رالف او را به این موضوع می‌رساند که وانلوپی دچار شستشوی مغزی شده است و به فکر استفاده از  ویروس می‌افتد. (اشاره به اعمال تخریبی در سازمان‌ها و تعارض افرادی که مقاومت دارند.)

بنابراین به جایی مراجعه می‌کند که از ویروس استفاده نماید. (تاثیرات منفی ابزارهای IT ، به‌ دلیل ناآگاهی از اثرات مثبت تغییر و فناوری و به روز شدن ) ویروس برای مسابقه‌ی سلاخی و راانندگی شنک که شخصیت برتر رانندگان نسل جدید است،  تهیه می‌ شود. نکته‌ ی جالبی در این قسمت مشاهده می‌شود ویروس‌ها با استفاده از نقطه ی ضعف اقدام به تخریب می‌نماید. (نشان‌گر پیشرفت تکنولوژی و در قیاس مانند هوش مصنوعی و یا استفاده از داده‌های عظیم در جریان حضور در اینترنت برای  دستیابی به یک موضوع یا هدف معین.) ویروس‌ها با شناسایی نقاط ضعف انتقال می‌ یابند. (نقاط ضعف در اینجا استعاره ای است و شاید اطلاعات درون  سازمانی و شخصی و یا حساب های  کاربری افراد و یا اطلاعات مجموعه ‌ای از فرآیندهای اساسی سازمان است که باید حریم خصوصی حفظ شود اما به‌ دلیل سهل انگاری ممکن است به آنها توجه لازم  نشود مسئله‌ ای که آثار زیان‌ بار آن در جامعه‌ ی کاری و اجتماعی و شخصی  به کرات پیش آمده است.) و بدین ترتیب ویروس مجموعه ‌ی وسیعی را فرا می ‌گیرد. (اشاره به اشتباهی که ممکن است بدون تدبیر انجام شود و عواقب آن اشاعه یابد  و پیشگیری از پیشرفت آن ، به ویژه در دنیای امروزی IT بسیار سخت یا غیر ممکن باشد.) که به ناچار اقدام به انتقال ویروس‌ها و جمع‌آوری آن‌ها از طریق دروازه ها می‌شوند. (اشاره به اقدام اصلاحی) (تکثیر رالف در این قسمت از فیلم شاید بیان‌ گر اشاعه‌ی فرهنگ مقاومت در برابر تغییر در سازمان‌ها باشد که اگر به ‌موقع پیش‌گیری نشود شیوع می‌یابد و تعداد بیشتری از افراد به یکد یگر می‌پیوندند تا از نگاه خود مانع زیان شوند، درحالی که آن‌ها تکنولوژی را باور ندارند و اعتقاد دارند که هر چیزی نوین باشد سازمان و مجموعه منافع افراد را تهدید می‌ کند و به‌همین دلیل متحد می‌شوند تا مقاومت نمایند. که در اینجا مدیریت باید با تدبیر و با استفاده از راهکارهای ایجاد آرامش و اطمینان از افزایش منافع افراد، از این اشاعه، جلوگیری ‌نماید.) سرانجام اینترنت، دوباره درست کار می‌ کند و مشکل برطرف می‌شود. و وانلوپی وارد فضای بزرگ تری می‌شود. فرمان عوض می‌شود اما بازی ماشین کوچولو هم عوض می‌شود.زیرا  افراد تغییر می‌کنند و فرهنگ تغییر می‌کند. (نشان‌گر پیامد سازمانی ابزارها و روش‌های گسترش آگاهی.)

برخی از پیام ها و نکات مهم در فیلم : (استنباط نگارنده:)

1. نیازمندی به تغییر با توجه به تغییرات شرایط محیطی که امروزه مورد توجه بسیاری از مدیران و مباحث مدیریتی است؛ آمادگی برای تغییر و سازگاری با تغییرات.
2. مقاومت ناخواسته در برابر تغییر، به علت  ترس از ناشناخته‌ها، واشاعه ی فرهنگ سنتی و باقی ماندن در چیزی که خود از آن می ترسیم. 
3.  تمایل برای تحول و خارج شدن از سکون که در علم مدیریت سکون منجر به فنا می شود. خروج از دنیای تکراری و بدون نتیجه و در جا ماندن و در جا زدن. 
4. اشاره به سازمانهایی که به روز نیستند و به طور مثال متکی به سخت افزارهای قدیمی در رده های تولید و یا خدمت هستند و اگر اتفاقی یا حریقی یا هر خرابی رخ دهد از آنجا که آن ملزوم قدیمی و از رده خارج است توانایی رویارویی با مشکل حادث شده را ندارند و به ناچار به دنبال آنچه می گردند که ساختار قدیمی را حفظ نمایند و زمان و هزینه ها ی سازمان را بر باد می دهند.
5. شیوه‌ی سنتی انبارداری و فقدان کاردکس یا سیستم جایگزینی یا سیستم های امروزی کنترل موجودی ، و این‌که قبل از جایگزینی وسیله‌ی جدید به‌جای بازی قدیمی، سیستمی وجود ندارد که چرخه درآمد متوقف نشود.
6. وقتی فن‌آوری جدید وارد بازار می‌شود، همان‌طور که تاثیرات مثبت و خوب دارد تاثیرات منفی نیز به‌همراه خواهد داشت مثلا وقتی IT در جامعه گسترش می‌یابد، به دلیل سهولت بیشتر و سرعت بالا با تعدیل و کاهش نیروی انسانی در سازمان مواجه می‌شویم و در واقع بیکاری از اثرات منفی IT است.
7. اشاره به کم ارزش نمودن منابع به علت مدیریت نادرست . همانطور که سازمان ها ممکن است به علت سوء مدیریت و به روز نشدن از یک نیروی مهندس در بخش کارگری استفاده نمایند و توانایی افراد را بسوزانند.
8. اشاره به مشکلات بلا تکلیفی سازمان‌هایی که قبل از اقدام به توسعه و استقرار فناوری به چگونگی استفاده از پرسنلی که کارشان را به علت تغییرات از دست می‌دهند، نمی‌اندیشید، یعنی ایجاد تغییرات بدون تمهیدات و بدون غنی‌سازی شغلی و استفاده از سرمایه‌های سازمانی و منابع انسانی که می‌توانند با آموزش، همراه با ارتقاء سازمان، ارتقا یابد

10. – اشاره به سازمان‌هایی که با تغییرات، سازماندهی لازم را انجام نمی‌دهند و پس از مواجه شدن با مشکلات ناشی از تغییرات و ناشی از به ‌روزآوری به‌ دنبال چاره می ‌گردند. یعنی فقدان برنامه ‌ریزی برای منابع کلیدی و اصلی سازمان که منابع انسانی‌اند و برای آن‌ها هزینه شده است.
11. - تغییرات چشمگیر ناگهانی که کنترل  آنها سخت است. که با وجود فناوری های موجود ، از فضایی به فصای دیگر وارد می شویم و نمی توان گفت از فضای درونی به فصای بیرونی وارد شده ایم زیرا فضای دوم که شخصیت های فیلم وارد آن می شوند، در واقع بطن اصلی و درونی فضای موجود اول است. برخلاف روند همیشگی که سازمان ناچار است از درون خود، قوت ها و ضعف ها را بشناسد و نیز به بیرون رود تا فرصت ها و تهدیدها را بشناسد و استراتژی خود را تعریف نماید،.
12. - خطرات سایت‌های فریبنده‌ی اینترنت که امروزه گریبان‌گیر، افراد جامعه به شیوه‌های مختلف نیز شده است. و به علت آموزش های ناکافی مشکلات عدیده هم پیش می آید که جبران ناپذیر است. 
13. - اشاره به تصمیمات نابخردانه، به‌علت عدم برنامه‌ ریزی صحیح و خطاهای گذشته که منجر به افزایش مشکل در سازمان‌ها می‌گردد.
14. -  اشاره به اینکه اینترنت فضایی است که می ‌تواند برای کسب و کار مفید باشد و تاثیرات آن در کسب و کار سودمند باشد و درعین ‌حال بسیار خطرناک و فریبنده، نیاز به آموزش دارد، استفاده‌ی صحیح از اینترنت در دنیای امروز بسیار حائز اهمیت است. چگونگی بهرمندی از آن و کسب اطلاعات مفید و کاربردی مانند همه ی جوانب تاثیرات IT بسیار مهم است.
15. -اشاره به تبلیغات و جلب توجه  بینند گان که در فضای مجازی امروزه راه بسیار دشواری برای سازمان ها ایجاد نموده و  این ‌که چگونه به علایق و سلایق مخاطبین دست یابند و با لایک‌ها بازخور بگیرندو استفاده از شبکه‌های اجتماعی.
16. – روندی مانند  که وب 2 را معرفی می‌کند که افراد خود اقدام به اشتراک‌ گذاری مطالب می نمایند و در ارائه مطالب سهیم اند.
17. -  سازنده در فیلم نیز خود و قدمتش  را تبلیغ می‌ نماید و استفاده از فرصت‌ برای سازنده‌ی انیمیشن برای ایجاد نوستالوژی و تبلیغات موثر و برقراری ارتباط بیشتر با مخاطب.
18. -رعایت قوانین اینترنتی و استفاده ی صحیح از فضای مجازی
19. - بی‌توجهی به نکات منفی و بازدارنده و این‌ که چگونه می‌توان از اینترنت یک سایت بیابی و از سایت دیگر درآمد کسب کنیم، و چگونه می توانیم مجموعه ای از آنچه خود نیاز داریم  ازاینتر نت بیابیم.
20. - پذیرش تغییرات متناسب با محیط ، آشنایی با تکنولوژی برتر ، نشانه‌ی تغییری که پس از شناختن محیط حاصل می‌شود وقتی سازمان‌ها نمی‌دانند که افزایش اطلاعات، به ‌روز شدن، ارتقاء سیستم، و دیدن و شناسایی محیط چه عواقبی دارد در فضای سنتی و قدیمی خود می‌مانند و درجا می ‌زنند اما وقتی وارد فضای کسب‌ وکار بزرگ‌ تربا مجموعه‌ای از تکنولوژی‌های برتر می‌شوند، تمایل به بازگشت ندارند و یقینا در این بین با مجموعه ‌ای از کارکنان دچار پدیده مقاومت می‌شوند، عده‌ای نمی‌خواهند  تغییر کنند و فن‌آوری را بپذیرند زیرا گمان می‌کنند همان روش‌های سنتی خوب است و ممکن است تیم‌ های غیر رسمی تشکیل دهند تا به هدف‌ شان که ماندگاری در فضای سنتی قدیمی است بمانند. آن‌ها شاید قصد تخریب ندارند اما به دلیل ناآگاهی پافشاری و تاکید بر استفاده از اشیاء تکنولوژی، اطلاعات و رویه‌ها و دستورالعمل‌های سنتی ناکارآمد می‌ورزند .
21. - هیچ قانونی نیست که بگوید: دوستان خوب یا بد، رویاهای مشترک داشته باشند. بسیاری از همکاران خوب وقتی که سیستم‌ های درحال ارتقاء را در سازمان می‌بینند با بهترین همکاران خود، نه تنها همکاری نمی‌ کنند بلکه کارشکنی هم می‌کنند. در این‌ جاست که باید سازمان از مدیریت دانش استفاده نماید و کارکنان را دانشی بار بیاورد تا بتوانند داده‌ها را طبقه ‌بندی نمایند و پردازش کنند و آثار مفید استفاده از تکنولوژی یا تغییرات ناشی از محیط که بر سازمان اثر می ‌گذرد زیرا باشند پذیرباشند زیرا ا در غیراین ‌صورت تمایل به عدم تغییر یا استفاده از روش‌های سنتی قبلی یا روش‌های باز دارنده  برای فرد و افراد سازمان همچنان پابرجا خواهد ماند.
22. - گستردگی طیف استفاده از اینترنت و فضای مجازی و جذابیت و تنوع و همسانی با تغییرات و تغییر در تفکر و کاهش مقاومت.
23. - ا اعمال تخریبی در سازمان‌ها و تعارض افرادی که مقاومت دارند.
24. - تاثیرات منفی ابزارهای IT ، به‌ دلیل ناآگاهی از اثرات مثبت تغییر و فناوری و به روز شدن.
25. - پیشرفت تکنولوژی چیزی  مانند هوش مصنوعی و یا استفاده از داده‌های عظیم در جریان حضور در اینترنت برای  دستیابی به یک موضوع یا هدف معین.
26. – استفاده از نقاط ضعف توسط ویروس ها. نقاط ضعف در اینجا استعاره ای است و شاید اطلاعات درون  سازمانی و شخصی و یا حساب های  کاربری افراد و یا اطلاعات مجموعه ‌ای از فرآیندهای اساسی سازمان است که باید حریم خصوصی حفظ شود اما به‌ دلیل سهل انگاری ممکن است به آنها توجه لازم  نشود مسئله‌ ای که آثار زیان‌ بار آن در جامعه‌ ی کاری و اجتماعی و شخصی  بارها پیش آمده است.
27. - اشاره به اشتباهی که ممکن است بدون تدبیر انجام شود و عواقب آن اشاعه یابد  و پیشگیری از پیشرفت آن ، به ویژه در دنیای امروزی IT بسیار سخت یا غیر ممکن باشد.
28. - تکثیر رالف توسط ویروس، شاید بیانگر اشاعه‌ی فرهنگ مقاومت در برابر تغییر در سازمان‌ها باشد که اگر به ‌موقع پیش‌گیری نشود شیوع می‌یابد و تعداد بیشتری از افراد به یکد یگر می‌پیوندند تا از نگاه خود مانع زیان شوند، درحالی که آن‌ها تکنولوژی را باور ندارند و اعتقاد دارند که هر چیزی نوین باشد سازمان و مجموعه منافع افراد را تهدید می‌ کند و به‌همین دلیل متحد می‌شوند تا مقاومت نمایند. که در اینجا مدیریت باید با تدبیر و با استفاده از راهکارهای ایجاد آرامش و اطمینان از افزایش منافع افراد، از این اشاعه، جلوگیری ‌نماید. نشان‌گر پیامد سازمانی ابزارها و روش‌های گسترش آگاهی.

نتیجه گیری:

یقینا" نکات مدیریتی بسیار زیاد  دیگری علاوه بر موارد مذکور بتوان از فیلم استخراج نمود. آنچه مسلم است این است که تغییرات در راهند، به روز شدن برای همه یک الزام است، تغییرات را باید تحلیل کرد و به هنگام با آن با آمادگی مواجه شد.اگر فناوری های موجود دراین  فیلم مانند هوشمندی شخصیت های مجازی و تصمیم گیری ربات ها و یا نفوذ به اینترنت به گونه ای مهیا شود، فاجعه ی فناوری اطلاعات رخ خواهد داد. شاید تصمیمات مدیریتی با این نفوذها چهره ی دنیا را دستخوش نا امنی کند. آنچه مسلم است این است که فناوری در حال پیشرفت روزافزون است و اینتر نت اشیا در حال تکامل صعودی و غیر قابل پیش بینی، بهتر است سازمانها علاوه بر پذیرفتن تغییرات، راه های مقاومت در برابر آسیب های احتمالی را نیز پیش بینی نمایند. و همانقدر که از سرعت روز افزون فناوری استقبال و استفاده می کنند ، به فکر سیستم های پیش بینی و پیشگیری و احتمال تحقق فرایندهای مجازی بدون اختیار خود نیز باشند. ورود شخصیت های مجازی از یک انیمیشن قدیمی و قدرت تصمیم گیری و هوشمندی و توانایی تغییر داده ها و اطلاعات و اثرگذاری آن بر خرابی اینترنت، شاید تخیلی باشد اما وقتی به گذشته می اندیشیم، و تفاوت اکنون و دیروز را می سنجیم، که هرگز گمان نمی کردیم دنیای فناوری اطلاعات بر همه چیر تا این حد اثر بگذارد، شاید فردا هم پیشرفت تکنولوژی آنقدر زیاد باشد که شیوه ی مدیریت امروزی بسیار تفاوت نماید. یقینا" خیلی سخت است که بتوان گفت در آینده و یا حتی در ده سال دیگر سازمان ها چه شکلی به خود می گیرند. اما همانگونه که رشد چشمگیر و انفجار فناوری اطلاعات، سرنوشت سازمانها و جوامع را تغییر داده است و اثرات آن را چه بخواهیم و چه نخواهیم، حتی در سازمانهای حکومتی و زندگی شخصی، خانوادگی، اجتماعی و کاری می بینیم و لمس می کنیم و خود را با آن تطبیق می دهیم، شاید سازمانها در آینده ی نزدیک شکلی کاملا" متفاوت و اعجاب انگیز به خود بگیرند. و جلوه های جدید فناوری، تغییرات غیرقابل انتظاری در زندگی بشر و به تبعیت آز آن در سازمانها ایجاد نماید. شاید سازمانها با پیشرفت روزافزون تکنولوژی هایی مانند هوش مصنوعی به نقطه ای برسند که درصد زیادی از فعالیت ها نرم افزار محور شوند.سازمان هایی که در آنها مسئولیت جمع آوری اطلاعات به عهده ی همه است و سازمان به گونه ای طراحی خواهد شد که علاوه بر آنکه هر فرد خود را مکلف می نماید تا بداند چه اطلاعاتی را در چه زمان موثری باید جمع آوری نماید و چگونه و در چه راستایی از آن استفاده نماید، سیستم ها و ابزار ها و تکنولوژی های موجود در آن زمان نیز به گونه ای توسط همین افراد فرادانشی طراحی و هدایت و تعبیه می گردند که خود نیز قابلیت طرح سئوال در خصوص جمع آوری اطلاعات داشته باشند. و شاید سیستم های هوش مصنوعی این عملیات و فرایندها را تسریع نمایند. شاید آنچه امروز "داده" نامیده می شود که با پردازش و غربال و طبقه بندی تبدیل به اطلاعات می شوند، دیگر وجود نداشته باشند و مستقیما" بتوان به اطلاعات دست یافت. بدیهی است در چنین سازمانی که کار، شبکه ای است سطوح سازمانی فلت می شود و مدیر ارشد و مدیر عالی شاید نتواند به معنای امروزی نقش آفرینی نماید.زیرا چنین محیط متصوره ای بیشتر نیازمند متخصص است.فرایند  هدایت در آن به گونه ای با روش خود کنترلی انجام می شود و به عبارتی ممکن است عده ای از کارشناسان به صورت هم آرا و هماهنگ، سازمان را مدیریت نمایند. که به پیروی از آن مکانیزم های پایش به معنای امروزی که شامل بررسی تحقق بروندادهای های هر یک از فرآیندهای متفاوت است، بی معنی باشد و سیستم ها ی مدیریتی که مجموعه ای از متخصصان، آن را راهبری می نمایند، توانایی اندازه گیری برآیند هماهنگ فرایندها را داشته باشد، سیستم هایی که بتوانند، همسویی و هماهنگی و یکسانی پیشرفت مجموعه فرایندهای مرتبط را پایش نماید، تا قبل از وب 2 ، بسیاری از فعالیت ها و رونمایی ها، محرمانه تلقی می شد و مزیت های رقابتی، در پس ارتباطات پنهان ایجاد می شد و هزینه های زیادی برای حفظ اسراری از این قبیل انجام می شد و شاید یکی از مهمترین فرایندهای پشتیبان سازمان ها، حفظ محرمانه هایی بود که منجر به کسب مزیت رقابتی می شد. اما در سازمان های آینده این مهم، شکل دیگری به خود می گیرد زیرا استراتژی و اهداف با استفاده از پیشرفت فناوری قابل دسترس هستند و برای آن سازمانها، منابع مانند امتحانات جزوه بازی هستند که هر کسی به علت باز بودن جزوه ، نمی تواند از آنها نمره ی مطلوب کسب نماید. منابع در آن سالها ی نه خیلی دور به علت وجود ابزارهای منبع یاب، نمایانند و رقابت، فضای شدیدی دارد، چگونگی دستیابی به منابع نیز شکل دیگری به خود خواهد گرفت زیرا منابع تغییر خواهند کرد و یا ماهیت جدیدی نسبت به منابع کنونی خواهند یافت، که باید به آنها قابلیت استفاده داد، شاید سیگنال هایی که امروزه منابع محسوب نمی شوند و یا امواج بدون کاربرد امروزی در آینده تبدیل به منابع شوند. و مدیریت آنها نیاز به روش های مدیریتی دارد که امروزه از وظایف و اصول مدیریت نیست. در آن روزهای آینده نوآوری نیز مفهوم دیگری دارد، در تعریف امروزی، نوآوري فرآيندي است كه از طريق آن ايده‌ها، محصولات، رويه‌ها و فناوري‌هاي جديد خلق شده و دوباره اختراع مي‌شود، توسعه مي‌يابد، نشر داده مي‌شود و اقتباس شده و مورد استفاده قرار مي‌گيرد. ممكن است در داخل سازمان و يا خارج از آن خلق شده باشد اما براي اقتباس ‌كننده آن جديد است و داراي ظرفيت ايجاد و يا افزايش ارزش جديد براي اقتباس ‌كننده است، اما برای سازمان های آینده، نوآوری شاید آنچه باشد که مفهوم نسبی نداشته باشد و منحصر به فرد باشد و ترادف معنایی با مزیت رقابتی نیز داشته باشد و این نیز از وظایف مدیران آینده است. با آنچه در این فیلم دیدیم ، شاید دغدغه ی مدیر آینده مراقبت ویژه از داده ها و اطلاعاتی است که هر لجظه خلق می شود و ساماندهی اوضاع لحظه ای و پایش مدام باشد.  به گونه ای که اگر تهدیدات احتمالی و پیش بینی نشده توسط ابزار ها و نرم افزار ها و همه ی جوانب فناوری اطلاعات، شدت یابد ، توانایی رویارویی و انسجام وظایف و تصمیمات را داشته باشد. و نیز در آن آینده که شاید خیلی هم دور نیست، مدیران باید از نظر تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری بسیار مجهز باشند تا بتوانند امنیت داده ها و اطلاعات را که اساس سازمان هستند را تضمین نمایند.

مدیر آینده برای سازمان آینده باید، بررسی مجموعه ای از "باید ها" و "شاید ها" را با توجه به پیشرفت روز افزون فناوری اطلاعات، به طور پیوسته در دستور کاری خود و همکارانش قرار دهد، تا در برابر خطرات آنچه که ممکن است در مجموعه ی عظیم و فزاینده ی IT  به وقوع پیوندد، سازمان را پایدار نگه دارد، از پیشرفتها بهره مند شود و مراقبت همیشگی از توانایی های غافل گیرانه ی اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی، شبکه های مجازی، وب 3 و ... آنچه در آینده می آید را، از وظایف مدیریتی و استراتژی خود قلمداد نماید.

 

 

 

 

 

 

مدیریت زمان - معنی و اهمیت آن- قسمت اول - گرد آوری: محمد نقی سلیمی -

مدیریت زمان - معنی و اهمیت آن

منبع سایت: https://www.managementstudyguide.com

 

هر فرد باید ارزش زمان را برای خودش در تمامی جنبه های زندگی، عامل موفقیت بداند. افرادی که زمان را هدر می دهند، کسانی هستند که موفق به ایجاد هویت برای خود نیستند.

مدیریت زمان چیست؟

 مدیریت زمان اشاره به مدیریت موثر زمان دارد به طوری که زمان مناسب اختصاص داده شده به فعالیت ها، مناسب باشد.

 مدیریت موثر زمان به افراد اجازه می دهد که زمان های خاصی را به فعالیت ها اختصاص دهند.

 مدیریت زمان به بهترین استفاده از زمان اشاره دارد، زیرا زمان همیشه محدود است.

از خودتان بپرسید که کدام فعالیت مهم تراست؟ و چه مدت زمانی باید به آن اختصاص داده شود؟ آیا می دانید که چه کار باید ابتدا انجام شود و چه کاری می تواند کمی بعد انجام شود.

مدیریت زمان نقش مهمی را نه تنها در سازمان ها بلکه در زندگی شخصی ما ایفا می کند.

مدیریت زمان شامل موارد زیر است:

1. برنامه ریزی موثر
2. تعیین اهداف کوتاه مدت وبلند مدت
3. تعیین مهلت
4. اختصاص دادن مسئولیت ها
5. اولویت بندی فعالیت ها به عنوان اهمیت آنها
6. صرف زمان مناسب در فعالیت های مناسب

 برنامه ریزی موثر

روز خود را به خوبی پیش ببرید آمادگی برای انجام فهرست یا یک "برنامه کاری". قطع کردن فعالیت های مهم که باید در یک روز با در نظر گرفتن زمان انجام شود و برای هر فعالیت زمان مناسب اختصاص داده شود. اولویت بندی کارهای با در نظر گرفتن اهمیت شان دسته ای در  بالا سپس آن دسته از کارهایی  که در حال حاضر اهمیت زیادی ندارند. چیده مان یک به یک وظایف. کار جدیدی را شروع نکنید، مگر اینکه کار قبلی خود را تمام کرده باشید. مطمئن شوید  که هر کاری قبل از کار بعدی را  تکمیل کرده اید. اطمینان حاصل کنید که وظایف را در مدت زمان مشخص شده انجام دهید.

 تعیین اهداف کوتاه مدت و اهداف بلند مدت

کار بدون اهداف کوتاه مدت وبلند مدت در یک سازمان شبیه موقعیتی است که کاپیتان کشتی آن را در دریا از دست می دهد. اهداف را برای خود تنظیم کنید و مطمئن شوید که آنها واقع بینانه هستند و قابل دستیابی هستند.

 تنظیم مهلت

تعیین مهلت برای خودتان و تلاش برای تکمیل وظایف پیش از مهلت. منتظر نمانید تا سرپرست شما هرگز از شما سوالی بپرسد یاد بگیرید که مالک کار شوید یکی از افرادی که بهترین زمان را می توان تعیین کند، شما خودتان هستید. از خود بپرسید که چقدر زمان نیاز به یک کار خاص یا  چند روز نیاز  دارید. از برنامه ریز استفاده کنید تا تاریخ مهمی را در مقطع تعیین شده تعیین کنید.

 اعطای مسئولیت

یاد بگیرید که "نه" در محل کار بگویید. همه چیز را به تنهایی انجام ندهید. افراد دیگر نیز وجود دارند. کسی نباید چیزی را بپذیرد که برای او دشوار است. نقش ها و مسئولیت ها باید به ترتیب و با لحاظ  تخصص کارکنان باشد تا آنها بتوانند وظایف را در زمان های تعیین شده انجام دهند. فردی که در مورد چیزی تخصص ندارد، نیاز به زمان بیشتری  دارد نسبت به کسی دارد که خوب کار را می داند.

 اولویت بندی کارها

اولویت بندی،  وظایف را به لحاظ اهمیت و ضرورت آنها، اهمیت می دهد. تفاوت بین کار مهم و فوری را بدانید. مشخص کنید چه وظایفی باید در عرض یک روز انجام شود، که همه باید طی یک ماه انجام شود و غیره. وظایف خیلی مهم باید قبل از آن انجام شود.

 صرف زمان مناسب برای فعالیت درست

عادت به انجام کار درست در زمان مناسب. کار در زمان اشتباه انجام نشود. یک روز کامل  را برای چیزی که می تواند در یک ساعت یا چند دقیقه انجام شود هدر ندهید. همچنان برخی از زمان های خود را برای تماس های شخصی خود و یا بررسی به روز رسانی در فیس بوک یا توییتر را جدا کنید.زیرا  انسانها ماشین نیستند.

برای مدیریت زمان موثر نیاز دارید که:

سازماندهی  نمایید -  نگه داشتن انبوه  فایل و چندین مقاله در محل کار خود اجتناب کنید هر آنچه که لازم نیست را دور بریزید. اسناد مهم را در پوشه ها قرار دهید. فایل ها را در جعبه های مربوطه خود با برچسب ها در بالای هر فایل نگه دارید. این موجب صرفه جویی در زمان است که جستجوی غیر ضروری نداشته باشید.

زمان را به طرز ناصحیح  استفاده نکنید - زمان را با غم و اندوه و یا شایعات آمیخته نکنید. تمرکز بر روی کار خود تمرکز کنید و تکالیف در زمان مناسب به پایان برسانید. به یاد داشته باشید سازمان شما برای بازی کردن در رایانه یا پرداختن به کارهای  دیگر به شما حقوق پرداخت نمی کند. ابتدا کار خود را تکمیل کنید و سپس هر کار دیگری را انجام دهید. تا آخرین لحظه کار خود را با صبر انجام دهید.

تمرکز کنید - باید برای مدیریت زمان موثر تمرکز کنید.

 

یک توضیح ساده از "اینترنت اشیاء -گردآوری محمد نقی سلیمی

یک توضیح ساده از اینترنت اشیاء

گردآوری محمد نقی سلیمی

A Simple Explanation Of 'The Internet of Things'   Jacob Morgan

 

منبع: https://www.forbes.com

در مورد آینده توضیح می دهم و آینده کار را بررسی می کنم، "اینترنت اشیاء " به طور فزاینده ای در حال تبدیل شدن به موضوع مورد بحث در محل کار و یا خارج از آن است. این یک مفهوم است که نه تنها توانایی تاثیر گذاری بر زندگی ما دارد بلکه بر کار ما نیز تاثیر دارد. اما دقیقا همان چیزی است که "اینترنت اشیاء " است. در مورد "اینترنت اشیاء" پیچیدگی های زیادی وجود دارد، اما من می خواهم به مفاهیم پای بند باشم. بسیاری از مکالمات مربوط به تکنولوژی و سیاست ها در حال انجام است، و بسیاری از مردم هنوز سعی در درک مبانی این گفتگوها دارند. بیایید با درک چند چیز شروع کنیم: اینترنت پهن باند به طور گسترده ای در دسترس است، هزینه اتصال کاهش می یابد، دستگاه های بیشتری با قابلیت های Wi-Fi ایجاد می شوند و سنسورهای ساخته شده در آنها، هزینه های تکنولوژی را پایین می آورند، و نفوذ گوشی های هوشمند به سرعت افزایش می یابد. همه اینها ایجاد یک "طوفان کامل" برای IOT است.

بنابراین اینترنت اشیاء چیست؟

به سادگی، این مفهوم است که اساسا" هر دستگاهی را با سوئیچ روشن و خاموش به اینترنت (و یا به یکدیگر) وصل می کند. این شامل همه چیز از جمله تلفن های موبایل، سازندگان قهوه، ماشین لباسشویی، هدفون، لامپ، دستگاه های پوشیدنی و تقریبا هر چیز دیگری است که می توانید فکر کنید. این نیز در مورد اجزای ماشین آلات، به عنوان مثال یک موتور جت هواپیما یا مته یک ماشین نفت، تعریف می شود. همانطور که ذکر شد، اگر سوئیچ روشن و خاموش باشد، احتمال دارد بخشی از IoT باشد. شرکت تحلیلی Gartnersays معتقد است که تا سال 2020 بیش از 26 میلیارد دستگاه متصل خواهد شد ... این اتصالات بسیار هستند (برخی حتی این تعداد را بیش از 100 میلیارد دلار تخمین زده اند). IoT یک شبکه غول پیکر از "چیزها" (اشیاء) متصل است (که شامل افرادی نیز می شود). رابطه بین مردم - مردم، مردم - چیزها و چیزها - چیزها خواهد بود.

چگونه شما را تحت تاثیر قرار می دهد؟

قانون جدید برای آینده قرار است "هر چیزی که می تواند متصل شود، متصل خواهد شد." اما چرا در زمین می خواهید با چندین دستگاه متصل به یکدیگر صحبت کنید؟ موارد زیادی ممکن است به چنین چیزی شبیه باشد یا ارزش بالقوه داشته باشد وجود دارد. فرض کنید، مثلا شما در حال رفتن به جلسه هستید ، خودرو شما می تواند به تقویم شما دسترسی داشته باشد و از قبل بهترین مسیر را بداند. اگر ترافیک سنگین باشد خودرو شما ممکن است یک متن را به جایی دیگر ارسال کند که آنها را به اطلاع شما برسانند که دیگر دیر خواهد شد. اگر ساعت زنگ دار شما ساعت 6 صبح از خواب بیدار شود چه اتفاقی می افتد و پس از آنقهوه ساز، خود را برای شروع و آماده کردن قهوه به شما اعلام نماید، اگر دستگاه پوشیدنی که در محل کار استفاده می کنید می تواند به شما بگوید زمانی و مکانی که شما فعال ترین و سازنده ترین آن هستید و این اطلاعات را با دیگر دستگاه هایی که در هنگام کار استفاده می کنید به اشتراک می گذارید؟

در مقیاس گسترده ای، IoT می تواند به چیزهایی مانند شبکه های حمل و نقل اعمال شود: "شهرهای هوشمند" که می تواند به ما در کاهش ضایعات کمک کند و کارایی را برای مواردی مانند استفاده از انرژی افزایش دهد؛ این موضوعات به ما در درک و بهبود چگونگی کار و زندگی، کمک می کنند.

واقعیت این است که IoT اجازه می دهد تا فرصت ها و ارتباطات بی حد و حصر برقرار شود، که بسیاری از افراد ، شاید امروز نتوانند حتی در مورد تأثیرات آن فکر کنند یا کاملا درک کنند.

 دشوار است بدانیم چطور و چرا IoT امروز بسیار داغ است. مطمئنا نه تنها درب بسیاری از فرصت ها را باز می کند، بلکه به چالش های بسیاری نیز می انجامد.

 امنیت مسئله ای بزرگ است که اغلب اوقات مطرح می شود. با وجود میلیاردها دستگاه همراه و ارتباط افراد با یکدیگر، مردم چه کاری می توانند انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که اطلاعات آنها ایمن می ماند؟ آیا کسی قادر به هک شدن در توییتر خود خواهد بود و بتواند به کل شبکه شما دسترسی یابد؟ IoT همچنین برای شرکت های سراسر جهان تهدیدات امنیتی بیشترمهیا می کند. وما مسئله حفظ حریم خصوصی و به اشتراک گذاری داده ها را مد نظر داریم. این موضوع حتی امروز هم موضوع داغی است، بنابراین تنها می توانید تصور کنید که چگونه بحث ها و نگرانی ها افزایش می یابد، زمانی که ما در مورد بسیاری از میلیاردها دستگاه در حال اتصال صحبت می کنیم. مسئله دیگری که بسیاری از شرکت ها به طور خاص با آن مواجه می شوند، در پیرامون ما مقادیر عظیمی از اطلاعات است که تمام این دستگاه ها تولید می کنند. شرکت ها باید راهی برای ذخیره، ردیابی، تجزیه و تحلیل و اندازه گیری های گسترده داده هایی که تولید می شوند، کشف کنند.

اما در نهایت چه می شود؟ مکالمات درباره IoT (و برای چندین سال) در سراسر جهان اتفاق می افتد، زیرا ما می خواهیم درک کنیم که چگونه این امر بر زندگی ما تأثیر می گذارد. ما همچنین سعی داریم درک کنیم که چقدر فرصت ها و چالش های فراوانی به وجود خواهد آمد، زیرا دستگاه های بیشتر و بیشتر شروع به پیوستن به IoT می کنند. در حال حاضر بهترین چیزهایی که ما می توانیم انجام دهیم این است که خود را در مورد آنچه IoT است و تاثیرات بالقوه ای که می تواند بر روی نحوه کار و زندگی ما دیده شود آموزش ببینیم.

تعریف سیستم های خبره و کارکردهای آن - دکتر شعبان الهی- دکتر شقایق صحرایی

"هوش مصنوعی و منطق فازی"
 دانشگاه تربیت مدرس
دکتر شعبان الهی
دکتر شقایق صحرایی
تعریف سیستم های خبره و کارکردهای آن
هوش مصنوعی و سیستم هاي خبره:
ساخت یک برنامه هوشمند نیازمند شناخت چگونگی نگهداري و بکارگیري دانش توسط انسان است . موفقیت در این زمینه تحقیقاتی منجر به ایجاد راههاي بهتري براي استفاده و کشف دانش می گردد و آن هـم بـه نوبـه خـود پیشـرفت در شناسایی مجهولات را سریعتر می کند. یکی از عمده ترین تشریک مساعیهاي هوش مصنوعی در پاسخ به نیاز به دانش ، سیسـتمهاي خبـره اسـت . یـک سیسـتم خبره یک برنامه کامپیوتري است که روش تصمیم گیري یک فرد خبره را شبیه سازي می کند . طی دهه 1970سیستم هاي خبره بیشتر موضوعی آزمایشگاهی بودند . محققان بر روي روشهاي ایجـاد دانـش و اسـتدلال ازآن با کامپیوتر ، متمرکز شده بودند و به طراحی یک سیستم واقعی کارآمد نظر نداشتند . در دهـه 1980 انتقـال تحقیقـات آزمایشگاهی سیستم هاي خبره به سیستم هاي تجاري آغاز شد و در طول دهه 80 تعداد این سیستم ها رو بـه افـزایش گذاشت به طوري که در سال 1985 ، ساخت 50 سیستم از این نوع گزارش شد. بعد از این تاریخ صحنه عوض شد چرا که اخبار موفقیت این تکنولوژي رو به فزونی نهاد . نکته مهم ایـن خبرهـا افـزایش سوددهی سازمانهاي تجاریی بود که از سیستم هاي خبره استفاده مـی کردنـد و همـین امـر باعـث ترغیـب دیگـران بـراي بکارگیري این تکنولوژي بود . این امر تا آنجا پیشرفت کرد که در سال 1992 ساخت 12500 سیستم تخمین زده شـد کـه در واقع یک رکورد چشمگیر براي یک تکنولوژي نو به شمار می آمد. ما امروزه                 می توانیم کاربرد سیستم هاي خبره را درمواردي مثل کمک به مدیر معدن براي کنتـرل سـطح غبـار در داخـل معدن ، کمک به کشاورزان براي مساله آفت زدایی ، مشاوره به فضانوردان در امور فضاپیماها ببینیم .
تعریف سیستم خبره  (Expert System ):
همانطور که اشاره شد ریشه اصلی سیستم هاي خبره یا سیستم هاي مبتنی بر دانش (KBS)بـه حـوزه مطالعـاتی بـه نـام هوش مصنوعی (AI) برمیگردد وسیستم هاي خبره موجودیت خود را مـدیون هـوش مصـنوعی هسـتند .
سیستم مبتنی بردانش (knowledge base system)شامل عملگرهایی است که مشخص می کنند چطور یک سیسـتم می تواند از یک وضعیت به وضعیت بعد ونهایتاً بسوي هدف پیش رود . در این راسـتا بـراي ایجـاد یـک برنامـه هوشمند ، باید آن برنامه با کیفیت بالا به نحوي که حاوی دانش خاص در حوزه آن مسأله ومرتبط با آن باشد طراحی گردد. یکی از پر استفاده ترین برنامه هاي کاربردي هوش مصنوعی، سیستمهاي خبره میباشد.
 Knowledge based information system یک پایگاه دانـش را بـه اجـزاي اصـلی شـناخته شـده در انـواع دیگـر سیستمهاي اطلاعاتی کامپیوتري اضافه میکند. یک ES یک سیستم اطلاعاتی مبتنی بر دانش(KBIS)  است که دانش خود را در یک حوزه کاربردي پیچیده و خاص بکار میبرد و به عنوان یک مشاور متخصـص بـراي کـاربر نهـایی عمـل میکنـد. سیستمهاي خبره به سوالاتی در زمینه مشکلات و مسائل خاص بوسیله استنباطی نظیر استنباط انسان در حـوزه دانشـی کـه در آن متخصص است، جواب میدهد. سیستمهاي خبره باید قادر باشند که فرایند اسـتدلال و نتیجـه گیـري خـود را بـراي کاربر نهایی توضیح دهند.
زمانی که سازمان با مشکلات پیچیده مواجه است، غالبا از خبره ها براي مشاوره اسـتفاده میکنـد. ایـن      خبـره هـا ، دانش و تجربه اي خاص در یک حوزه خاص دارند . آنها گزینه ها ، میزان شانس موفقیت، و منافع و مضار تجاري را می شناسند . سازمانها افراد خبره را براي موقعیتهاي غیر ساختارمند جمـع میکننـد. در واقـع سیسـتم خبـره سـعی دارد تـا از متخصصین انسانی تقلید کند . نوعا سیستم خبره عبارت است از یک پکیج نرم افزاري براي تصمیم گیري کـه میتوانـد بـه سطح یک متخصص (حتی جلوتر) در حل مسایل در حوزه خاص برسد. سیسـتم خبـره یـک برنامـه کـامپیوتري مبتنـی بـر دانـش اسـت کـه تخصـص انسـانی را در حـوزه اي محـدود کسـب میکند بعضی از تعاریف سیستم هاي خبره:
*سیستم خبره یک سیستم رایانه اي است که با استفاده از دانش،حقایق وروش هاي استدلالی ، مسائلی را حـل مـی کند که نیاز به توانایی افراد خبره دارند.
*یک سیستم خبره یک سیستم رایانه اي است که توانایی تصمیم گیري یک فرد خبره را «تقلیـد» میکنـد. اصـطلاح تقلید یعنی انجام کارهایی که یک فرد خبره انجام میدهد واین امر با شبیه سازي اعمال یک خبـره تفـاوت زیـادي دارد.
*سیستم خبره یک برنامه هوش مصنوعی است که براي حل مسائل ومشکلات مربوط به یـک حـوزه خـاص تهیـه شده باشد.
*سیستم خبره یک برنامه رایانه اي است که بااستفاده از دانش و رویه ها در حل مسائل مشکل ، همانند یک انسـان متخصص وخبره عمل میکند.
 *سیستم های خبره شاخه اي از هوش مصنوعی هستند که درآنها روش حل مسائل به صـورت کشـفیات ذهنـی (هیوریسـتیک) است.
 برنامه هاي سیستم هاي خبره از اطلاعاتی که استفاده کننده در آنها ذخیره می کند جهـت اعـلام یـک عقیـده در یـک موضوع بخصوص استفاده می کنند. از اینرو سیستم هاي خبره تا هنگامی که بتوانند موضـوعی را کـه بـا پاسـخ هـاي شـما مطابقت داشته باشد بیابند به سوال کردن از شما ادامه می دهند.
می توان سیستمهاي خبره را در یک جمله توصیف کرد : ایـن سیسـتمهـا به طور کلی برنامه هایی هستند که قادرند همانند انسان مسایل خاصی را استدلال کننـد. ایـن سیسـتمهـا بـراي اسـتدلال، از الگوهاي منطقی خاصی استفاده میکنند که مشابه همان کاري است که انسان در زمان حل یک مسئله عمل میکند. در واقع همانطور که انسان براي حل یک مسئله، تعقل یا اندیشه میکند، سیستمهاي خبره نیز بـراي ایـن کـار بـه الگوها و راه و روشهایی متوسل میشوند که انسان براي آنها مشخص کرده است، بنابراین چون از منطق بشري اسـتفاده میکنند میتوان گفت که تا حدودي همانندانسان فکر میکنند. به همین دلیل همواره واژه دیگري نیـز معـادل سیسـتمهـاي خبره در ادبیات مربوط به هوش مصنوعی آورده میشود که به آن سیستمهاي مبتنی بـر دانـش (KnowLedge based System)گفته میشود. در واقع دلیل این نامگذاري، یکسان بودن معلومات مورد استفاده توسط ایـن سیسـتمهـا در حـل مسایل با معلومات مورد استفاده یک انسان متبحر در یک رشته براي حـل مسـایل حـوزه مربوطـه اسـت. هرچنـد دو واژه سیستمهاي خبره و سیستمهاي مبتنی بردانش در متون هوش مصنوعی همواره مترادف یکدیگر در نظر گرفته میشوند، اما در کنار هم قرار گرفتن این دو گسترده تـرین کـاربرد دنیـاي هـوش مصـنوعی را بـه خـود اختصـاص مـیدهـد. در واقـع سیستمهاي خبره اي که به دلیل استفاده از دانش بشري قادر به استدلال و حل مسایل باشند بزرگترین و مهمتـرین شـاخه هوش مصنوعی به شمار میرود. یک واژه مهم دیگر در سیستمهاي خبره «دامنه وظیفه» یا همـان Domain Task اسـت. به این مفهوم که دامنه همان ناحیه یا گستره اي است که یک سیستم خبره در آن زمینه فعالیـت مـیکنـد و وظیفـه (Task ) هدف یا کاري است که این سیستم خبره باید انجام دهد. مثلا علوم پزشـکی، هوانـوردي و معمـاري مـیتواننـد بـه عنـوان دامنه هاي وظایفی چون تشخیص بیماري، زمانبندي پرواز و طراحی ساختمان مورد استفاده سیستمهاي خبره مربوطه قـرار گیرند.
به واسطه الگـوبرداري ایـن سیسـتمهـا از نظام منطق و استدلال انسان و نیز یکسان بودن منابع دانش مورد استفاده آنها، حاصل کـار یـک سیسـتم خبـره مـیتوانـد تصمیماتی باشد که درحوزه ها و عرصه هاي مختلف قابل استفاده، مورد اطمینان و تاثیرگذار هستند. بسیاري بر ایـن باورنـد که سیستمهاي خبره بیشترین پیشرفت را در هوش مصنوعی به وجود آورده اند.
مزایای سیستم‌های خبره
مزایای سیستم‌های خبره را می‌توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
۱. افزایش قابلیت دسترسی: تجربیات بسیاری از طریق کامپیوتر در اختیارانسان قرار می‌گیرد و بطور ساده‌تر می‌توان گفت یک سیستم خبره، تولید انبوه تجربیات است.
۲. کاهش هزینه: هزینه کسب تجربه برای کاربر بطور زیادی کاهش می‌یابد.
۳. کاهش خطر: سیستم خبره می‌تواند در محیط‌هایی که ممکن است برای انسان سخت و خطرناک باشد نیز بکار رود.
۴. دائمی بودن: سیستم‌های خبره دائمی و پایدار هستند. به عبارتی مانند انسان‌ها نمی‌میرند و فنا ناپذیرند.
۵. تجربیات چندگانه: یک سیستم خبره می‌تواند مجموع تجربیات و آگاهی‌های چندین فرد خبره باشد.
۶. افزایش قابلیت اطمینان: سیستم‌های خبره هیچ‌وقت خسته و بیمار نمی‌شوند، اعتصاب نمی‌کنند و یا علیه مدیرشان توطئه نمی‌کنند، در صورتی که اغلب در افراد خبره چنین حالاتی پدید می‌آید.
۷. قدرت تبیین (Explanation): یک سیستم خبره می‌تواند مسیر و مراحل استدلالی منتهی شده به نتیجه گیری را تشریح نماید. اما افراد خبره اغلب اوقات بدلایل مختلف (خستگی، عدم تمایل و …) نمی‌توانند این عمل رادر زمان‌های تصمیم‌گیری انجام دهند. این قابلیت، اطمینان شما را در مورد صحیح بودن تصمیم‌گیری افزایش می‌دهد.
۸. پاسخ‌دهی سریع: سیستم‌های خبره، سریع و در اسرع وقت، جواب می‌دهند.
۹. پاسخ‌دهی در همه حالات: در مواقع اضطراری و مورد نیاز، ممکن است یک فرد خبره بخاطر فشار روحی و یا عوامل دیگر، صحیح تصمیم‌گیری نکند، ولی سیستم خبره این معایب را ندارد.
۱۰. پایگاه تجربه: سیستم خبره می‌تواند همانند یک پایگاه تجربه عمل کند و انبوهی از تجربیات را در دسترس قرار دهد.
۱۱. آموزش کاربر: سیستم خبره می‌تواند همانند یک خودآموز هوش (Intelligent Tutor) عمل کند. بدین صورت که مثال‌هایی را به سیستم خبره می‌دهند و روش استدلال سیستم را از آن می‌خواهند.
۱۲. سهولت انتقال دانش: یکی از مهمترین مزایای سیستم خبره، سهولت انتقال آن به مکان‌های جغرافیایی گوناگون است. این امر برای توسعه کشورهایی که استطاعت خرید دانش متخصصان را ندارند، مهم است.
 
 
انواع مسائل قابل حل با سیستم خبره:
1- مسائل کنترلی (control): مثل کنترل وضعیت یک بیمار در بیمارستان به طوری که موقعیت های ویژه و حساس مدیریت شوند . در این گونه مسائل داده هایی از محیط مسئله گرفته می شود و از این داده ها برای فهم حالت سیستم یا پیش بینی حالت آینده سیستم استفاده می شود .
2 -طراحی (design): در سیستم های طراحی خبره با توجه به محدودیت ها و شرایط موجود، مسئله مورد نظر را پیکر بندی می کنند مانند برنامه های pspic یا autocad
3 -تشخیص diagnosis)) : تشخیص عیب خودرو ،تشخیص بیماری
4 -آموزش (learning): سیستم خبره برای آموزش ریاضی
5 -تفسیر (interpertation ) : داده های جمع آوری شده به صورت نمادین در قالب متن و نمودار هایی نمایش داده شود مانند نوار قلب و یا تفسیر حالت فرد از روی چهره
6 -پایش (monitoring ): سیستم های پایش ، اطلاعات دریافتی از محیط مسئله را با وضعیت های حیاتی و حساس مقایسه می کند تا در صورت بروز مشکل ،تشخیص داده شده و اقدامات لازم انجام شود.
7 -برنامه ریزی (planning ): عبارت است از انجام یک سری عملیات برای رسیدن به هدفی خاص تحت شرایط مسئله یعنی گام هایی را در نظر بگیریم که در صورت طی گام ها به هدف مورد نظر برسیم.
8 - شبیه سازی (simulation ): سیستم به گونه ای مدل سازی شود که رفتار سیستم مدل سازی شده تا حدودی بیانگر رفتار واقعی سیستم در دنیای واقعی باشد به طور مثال بررسی اثرات زلزله روی یک محصول جدید در یک محیط مجازی
 9 -پیش بینی (predication ): مانند برنامه ای به نام pant در سال 1981که تعیین خسارت غلات به وسیله آفات را پیش بینی می کرد .
10 -تجویز (prescaription ): یکسری توصیه به افراد می کندوکاربرد اصلی آن درشاخه پزشکی می باشد مانند box bhue که برنامه ای از این نوع برای تشخیص و درمان افسردگی است .
مشخصه های سیستم خبره
1 - جدا سازی دانش از کنترل: یک سطح پایین تر این مبحث ، در پایگاه داده قابل مشاهده است . در پایگاه داده سعی بر این است که داده ها از رویه های پیاده سازی شونده روی داده ها ، مجاز باشد . در این مبحث، داده ها همان دانش و رویه ها همان موتور استنتاج می باشد . مزیت این جدا سازی این است که تعمیم یافتگی در سیستم ، افزایش می یابد .
2 - برخورداری از دانش خبره وتخصصی
3 - تمرکز بر روی تخصص های خاص و ویژه
4 - استدلال هیورستیک و تجربی :استدلالی که بر اثر تجربه ، بدست می آید.
5 - قابلیت استدلال نادقیق : یعنی با قوانین احتمالی هم استدلال نماید.سیستم خبره باید بتواند در           محیط هایی که اطلاعات نادقیق است ، استدلال کند . این استدلال می تواند اشتباه باشد چون اطلاعات کامل نیست . مثال پزشکی را در نظر بگیرید که تجربه دارد و تازه کار هم نیست ، ولی زمانی که وضعیت بحرانی پیش می آید باید بتواند با اطلاعات کم ،بهترین تصمیم را بگیرد .
6-محدودیت نسبت به مسایل قابل حل :تنها مسایل قابل حل ، توسط سیستم های خبره ، مسائلی هستند که قابل پیاده سازی ، باشند .
7 -مناسب بودن سیستم خبره از نظر پیچیدگی : مسایل سیستم خبره نباید خیلی سخت و یا خیلی راحت باشند.
8-احتمال اشتباه : ممکن است سیستم خبره در تعیین راه حل دچار مشکل شود.
 
معماري سیستمهاي خبره
سیستم هاي خبره چگونه کار می کنند؟
 هر سیستم خبره از بخشهاي زیر تشکیل میشود:

1-بانک اطلاعاتی، پایگـاه دانـش: (Knowledge Base)  منظـور از بانـک اطلاعـاتی مکانیسـم نگهـداري اطلاعات و قوانین ویژه اي در مورد یک موضوع بخصوص می باشد. محلی است که دانش خبره بـه صـورت کـد گـذاري شده و قابل فهم براي سیستم ذخیره می شود. این بخش در حقیقت بخش اصلی سیستم است که شامل حقایق و قـوانین در زمینـه تخصصی سیستم خبره می باشد. به کسی که دانش خبره را به صورت کد گذاري شده درمی آورد و واردپایگاه دانش می کند، مهندس دانش (Knowledge Engineer) گفته می شود. به طور کلی دانش به صـورت عبـارات شـرطی و قواعـد درپایگاه دانش ذخیره می گردد. مانند عبارات "اگر چراغ قرمز است آنگاه متوقف شو. "هرگاه این واقعیت وجود داشته باشد که چراغ قرمز است ، آنگاه این واقعیت با الگوي "چـراغ قرمـز اسـت" منطبـق مـی شود. در این صورت این قاعده ارضا می شود و عمل یا اقدام این قاعده یعنی "متوقف شو" انجام می گیرد.
 با این توصیف دو اصطلاح زیر تعریف میشود:
شیء(Object): منظور از شیء دراینجا نتیجه اي است که با توجه به قوانین مربوط به آن تعریف می گردد.
شاخص، ویژگی(Attribute) :  منظور از شاخص یا «صفت» یک کیفیت ویژه است که با توجـه بـه قـوانینی کـه براي آن در نظر گرفته شده است به شما در تعریف شیء یاري می دهد. بنـابراین مـی تـوان بانـک اطلاعـاتی را بصورت لیستی از اشیاء که در آن قوانین و شاخص هاي مربوط به هر شیء نیز ذکر شـده اسـت در نظـر گرفتـه شود. در ساده ترین حالت(که در اکثر کاربردها نیز همین حالت بکار می رود) قانونی که به یک شـاخص اعمـال میشود این مطلب را بیان می کند که آیا شیء مورد نظر شاخص دارد یا ندارد؟
2-امکانات کسب دانش : اکتساب دانش شامل تمام مراحلی است که طی آن دانش به فرم قابل اسـتفاده در یـک سیسـتم خبره تبدیل می گردد. اولین وظیفه مهندس دانش آشنایی با محدوده کاربردي موردنظر و درك مفاهیم پایه اي و فرضیه اي می باشد. این اطلاعات اغلب در کتابها، مراجع، مستندات و امثال آن یافت می شوند. اما از آنجایی که این منابع دانـش بـه سرعت کهنه می شوند (به روز نیستند) به مصاحبه با افراد متخصص نیاز می باشد. دیگر تکنیک هاي کسب دانش عبارتنـد از : مشاهده، مطالعات موردي، تحلیل پروتکل، نقش بازي، شبکه فهرست و…
3-موتور استنتاج (Inference Engine) : حتی زمانی که قلمرو دانش را با قوانین نمایش می دهیم باز هم یک فرد خبره باید مشخص کند که کدام قوانین را می توان براي حل مساله خاصی به کار می برد. علاوه بر این باید مشخص شود کـه ایـن قوانین را در چه رده اي می توان به کار برد. به طور مشابه یک سیستم خبره نیاز خواهد داشت تا تصمیم بگیرد که چه قانونی و در چه مورد و رده اي باید براي ارزیابی انتخاب شود. براي این که این کار صورت گیرد سیستم خبره با استفاده از یک موتور استنتاج با استفاده از قواعـد منطـق و دانـش موجـود در پایگـاه دانش و حقایق موجود در حافظه ي کاري، اقدام به انجام کار خاصی می کند. ایـن عمـل یـا بـه صـورت افـزودن حقـایق جدیدي به پایگاه دانش می باشد یا به صورت نتیجه اي براي اعلام کردن به کاربر یا انجام کاری خاص . موتـور استنتاج تعیین می کند که قسمت شرطی کدام قاعده توسط حقایق موجود ارضا شده است. در واقع وقایع مربوط به مساله را دریافت کرده و در پایگاه دانش به دنبال قاعده (قانونی) می گردد کـه بـا سـاختار وقـایع موجود مطابقت داشته و راه حل نهایی را با پیمایش در پایگاه داده می یابد. این فرآیند را استنتاج می نامند.
دو روش استنتاج، یعنی روش استنتاج پیشرو و روش استنتاج پسرو به عنوان استراتژي هاي حـل مسـاله در سیسـتم هـاي خبره بکار می روند.
روش استنتاج پیشرو از واقعیات یا حقایق شروع به استدلال می کند تا به نتایجی برسد که از این واقعیات ناشی می شـوند. به عنوان مثال اگر شما قبل از خروج از منزل ببینید که باران می آید (واقعیت)، یک چتر با خود بر می دارید (نتیجه).
 استنتاج پسرو با روشی معکوس استدلال می کند به این ترتیب که سعی دارد از فرضیه یعنی یک نتیجه ي بـالقوه کـه بایـد ثابت شود به واقعیات یا حقایقی که پشتیبان این فرضیه هستند برسد. به عنوان مثال اگر شما هواي بیرون از خانه را ندیـده باشید و یک نفر با کفش هاي خیس و چتر وارد خانه شود، فرضیه شما این خواهد بود که بـاران آمـده اسـت. بـه منظـور پشتیبانی از این فرضیه، از آن فرد سوال می کنید که آیا هوا بارانی است؟ اگر پاسخ فرد مثبـت باشـد، ثابـت مـی شـود کـه فرضیه صحیح است و تبدیل به یک واقعیت یاحقیقت خواهد شد.
بسته به نوع طراحی سیستم، موتور استنتاج ممکن است با روش پسرو و یا پیشرو اسـتنتاج کنـد. انتخـاب موتـور اسـتنتاج بستگی به نوع مساله دارد. در مسایل تشخیصی بهتر است با روش پسرو کـار کنـیم در حـالی کـه در مسـایل پـیش بینـی، نظارت و کنترل، بهتر است از روش پیشرو استفاده کنیم.
4-توضیح امکانات:(Explanation Facilities)  یک سیستم توضیحی ، امکانی است که یک سیستم خبره براي توضیح دادن استدلال خود عرضه مـیکنـد. بـه طـور کلـی، سیستمهاي توضیحی امروزي مبتنی بر “ اطلاعات ردیابی “ هستند. این اطلاعات قاعده هایی را که در خلال مدت مشـاوره با سیستم خبره انگیخته شده اند، نشان میدهد. به عبارتی دیگر، بیشتر تسهیلات توضیحی، توضیح خود را بر پیگیري دقیـق چگونگی کارکرد موتور استنتاج بنیان می نهند. این بدان معناست که در سیستم خبره ماژولی قرار دارد که وظیفه اش توضیح روند استدلال است.با بکارگیری این ماژول، یک سیستم خبره می تواند برای کاربر توضیح دهد که چرا(Why) چنین سئوالی از کاربر می پرسد و چگونه(How) به نتیجه نهایی رسیده است.
مراحل ایجاد سیستمهای خبره :
فاز اول سنجش یا ارزیابی (Assessment) : در این مرحله امکان پذیری انجام پروژه بررسی می شود. در این مرحله نیازهای انجام پروژه مانند تعداد پرسنل و منابع مورد نیاز بدست می آید. منابع دانش مورد نیاز مانند افراد خبره و گزارشات لازم دیگر نیز مشخص می شود.
فاز دوم  اکتساب دانش  (Knowledge Aquisition) : هدف این فاز استخراج دانش مورد نیاز است . این دانش معمولا از فرد خبره بدست می آید. این فاز شامل انجام جلسات با افراد خبره جهت مشخص شدن ابعاد مساله ، مفاهیم اصلی و روشهای حل مساله توسط افراد خبره است . این مرحله در حقیقت گلوگاه ایجاد سیستم خبره است. اکتساب دانش فرآیند کسب ، دسته بندی و بررسی دانش است.
فاز سوم طراحی (Design) : در این فاز ساختار اصلی و سازمان دانش سیستم ایجاد شده و ابزارهای         نرم افزاری مناسب انتخاب می شود. در این فاز نمونه اولیه سیستم ایجاد می شود تا درک مناسبی از صورت مساله به دست آید. این مرحله شامل دو فاز طراحی منطقی logical design و طراحی فیزیکی Physical design  می باشد.طراحی منطقی سیستم عبارت است از جمع آوری و کسب دانش و مدل بندی آن به صورت مستقل از نرم افزاریا زبان برنامه نویسی سیستم خبره .در طراحی فیزیکی سیستم درمورد نرم افزاروسخت افزار سیستم خبره تصمیم گیری می شود و طرح منطقی پایگاه دانش به طرحی که با نرم افزارانتخاب شده هماهنگ باشد تبدیل و یا در واقع ترجمه میشود. طراحی فیزیکی ،موارد زیر را هم شامل می شود:
1- طراحی پیوندهای خارجی با سایر سیستم ها
2- تقسیم کردن پایگاه دانش به بخشهای مجزا از یکدیگر به منظور افزایش کارایی سیستم
3- طراحی پیوندهای بین قسمت ارتباط با کاربر و پایگاه دانش
4- طراحی ایمنی سیستم به منظور حفاظت پایگاه دانش از دسترس افرا غیر مجاز و خرابیهای تصادفی
 
فاز چهارم آزمون (Testing) : این فاز اگرچه جدا در نظر گرفته شده اما تاپایان فرآیند تکاملی پروژه در حال انجام است. زمانیکه دانش جدیدی به سیستم اضافه می شود برنامه مورد تست جامع قرار می گیرد. در طی این مرحله ، طراح سیستم هم با فرد خبره جهت توسعه دانش سیستم و هم با کاربر جهت توسعه رابطه کاربری همکاری دارد. عمده ترین مسائلی که دراین مرحله بایدتست شوند به شرح زیر می باشند:
    1- کدهای کامپیوتری پایگاه دانش باید از لحاظ خطاهای نحویsyntax errors)) مورد بررسی واقع شود.
    2- صحت عملکرد سیستم مورد آزمون واقع گردد.
    3-اعتبار سیستم مورد آزمون واقع گردد.
 
فاز پنجم اجرا و پیاده سازی (Implementing):مرحله اجرای سیستم خبره شامل آموزش کاربران، پیاده سازی سیستم در سازمان یامحیط اصلی کار ، تثبیت آن ،  پشتیبانی تکنیکی برای دسترسی به سیستم و استفاده ازآن است.
فاز ششم مستند سازی (Documentation): مستند سازی کارهای صورت گرفته در جریان تولید  نرم افزار یکی از نیازهای اصلی این قبیل پروژه هاست . وجود مستندات جهت آموزش ، راه اندازی سیستم و بیان مشخصات کلی آن امری ضروری است .
فاز هفتم نگهداشت (Maintenance): سیستم بعد از تحویل باید به صورت متناوب و دوره ای مورد بررسی قرار گرفته و پشتیبانی شود. دانش ثابت نیست بلکه توسعه یافته ، رشد کرده و تکامل می یابد. حتی ممکن است این تغییرات بنیادی بوده و ویژگیهای اصلی سیستم دگرگون شود.
تفاوت سیستم‌های خبره با سایرسیستمهای اطلاعاتی:
سیستم‌های خبره برخلاف سیستم‌های اطلاعاتی که بر روی داده‌ها (Data) عمل می‌کنند، بر «دانش» متمرکز شده است. همچنین در یک فرآیند نتیجه گیری، قادر به استفاده از انواع مختلف داده ها (عددی Digital، نمادی Symbolic و مقایسه ای Analoge) می‌باشند. یکی دیگر از مشخصات این سیستم‌ها، استفاده از روش‌های ابتکاری (Heuristic) به جای روش‌های الگوریتمی می‌باشد. این توانایی باعث قرار گرفتن محدوده وسیعی از کاربردها در برد عملیاتی سیستم‌های خبره می‌شود. فرآیند نتیجه گیری در سیستم‌های خبره بر روش‌های استقرایی و قیاسی پایه گذاری شده است. از طرف دیگر این سیستم‌ها می‌توانند دلایل خود در رسیدن به یک نتیجه گیری خاص و یا جهت و مسیر حرکت خود به سوی هدف را شرح دهند. با توجه به توانایی این سیستم‌ها در کار در شرایط فقدان اطلاعات کامل و یا درجات مختلف اطمینان در پاسخ به سؤالات مطرح شده، سیستم‌های خبره نماد مناسبی برای کار در شرایط عدم اطمینان (Uncertainty) و یا محیط‌های چند وجهی می‌باشند.
كاربرد سيستمهاي خبره درمديريت
تاكنون درباره سيستم خبره ، تاريخچه آن ، مزايا و نحوه ساخت و طراحي آن صحبت شد در اين بخش به معرفي برخي استفاده هـاي از آن در عمل پرداخته و موارد استفاده آن بررسي مي شود.اگر چه كه سيسمتهاي خبره دركنار مزاياي زيادي كه دارد بعضاً نارسائيها وكمبودهائي را نيز همراه دارد .در این بررسي اصولاً به كاربردهاي سیستم های خبره در زمينه هاي مديريت پرداخته شده است .زمينه هائي مثـل برنامـه ريزي استراتژيك،مديريت كيفيت فراگير،مديريت بازاريابي،مديريت توليد،مديريت مالي و... مورد بحث قرار گرفته انـد. اگرچه كه به برخي كاربردهاي آن در كشاورزي ،پزشـكي و ... نيـز اشاره شده است.
 برنامه ريزي استراتژيك: سيستمهاي خبره در انتخاب و اجراي يك برنامه ريزي استراتژيك اينـك در خـدمت مـديران هـستند . اگـر نقطه شروع و عطف كار مديريت را برنامه ريزي استراتژيك بدانيم آنگاه اهميت اين سيستمها بيشتر مشخص مي شود. همانطور كه سابرامانيام(2002) عنوان مي دارد سيستمهاي خبره جهت انتخاب يك تكنيك برنامه ريزي استراتژيك بـا ايـن ديـدگاه توسـعه يافته اند كه مديران در انتخاب يك ابزار برنامـه ريـزي اسـتراتژيك بـا محـدوديتهاي زيـادي مواجـه انـد .از جملـه زمـان ،مهـارت، منـابع مالي،مشاوران متخصص و .....
براي مثال مي توان به سيستم خبره IBMPC/ AT ويا Turbo prolog tm اشاره كرد .اين سيستم ها پس از ارائـه و پيـشنهاد يـك ابزار ،سيستمي از مراحل و گامهاي گوناگون برنامه ريزي را براي موفقيت ابزار       برنامه ريزي استراتژيك پيشنهادي ارائه مي دهند. پس از برنامه ريزي استراتژيك گام بعدي،روندهاي          جزئي تر انجام عمليات است . بناويدس و پرادو(2002) در مقاله اي تحت عنوان توسـعه يك سيستم خبره براي طرح ريزي روندهاي جزئي به بررسي روندهاي فرعي انجام عمليات در يك شركت صنعتي پرداختـه انـد .بـه جهـت پيچيدگي زياد محيطي و شمار زياد تعاملات بين وظايف مختلف شركت ،توسعه چنين سيستمي مستلزم شمار زيادي از متخصـصين اسـت . آنها يك روش نظام مند براي اين امر ارائه داده اند.
مديريت توليد و عمليات: در سـالهاي اخيـر بـا افـزايش پيچيـدگي صـنايع توليـد و نيـاز بـه كـارائي بيـشتر ،چرخـه عمـر كوتـاه تـر محصول،انعطاف پذيري بالاتر ،كيفيت بيشتر محصول ،رضايت مشتري و بر اوردن انتظارات او و هزينه كمتر،چهره عمليـات توليـد را تغییر داده است . چالش عمده سازمان ها در اين زمان چگونگي انطباق با اين تغييرات محيط تجاري است بطوريكه دستيابي به كسب مزيـت رقابتي از طريق مسير انتخابي نيز حاصل شود .
پياده سازي مديريت كيفيت فراگير در سازمان: يكي از عمده ترين مباحثي كه امروزه در مديريت مطـرح است بحـث مـديريت كيفيت فراگير مي باشد.   TQMبا تاكيد بر تامين نياز مشتري در سازمانهاي موفق امروزي چون چتـري بـر سـاير وظـايف سـازماني سـايه افكنده است.آرويندان و ديگران به معرفي يك سيستم خبره براي بكار گيري موفقيت اميز برنامه هاي حلقه كيفيـت پرداختـه انـد .بـه زعـم ايشان اگر چه در جهان صنعتي ،امروزه حلقه هاي كيفيت در سازمان هاي زيادي رشد گسترده اي داشته اند اما بسياري سـازمانها در يافتـه اند كه از دستيابي به آنچه بايد بدست آورند عاجز مانده اند. مطالعات گوناگون انجام شده حكايت از ان دارد كه تنها يك سوم از حلقه هاي كيفيت در سازمانها پايدار بـوده و بقيـه اصـولا بـا شكـست مواجه            بوده اند (البته ژاپن در اين مورد استثناست).در بررسي علل شكست برنامه هاي حلقه كيفيت دلايل چندي شناسائي شـده انـد : عـدم تناسب،كارائي،كفايت و جامعيت توليد كنندگان ،مديران كيفيت و شركتهائي كه از اين حلقه هاي كيفيت استفاده مي كنند. شركتهائي كه متوجه چنين قصوري شده اند اغلب به دعوت از متخصصان براي ارئه سمينار و سخنراني دست ميزننـد كـه خـود منجـر بـه اتلاف زمان و هزينه زيادي         مي گردد.بعلاوه بديهي است كه يك متخصص به تنهائي نمي تواند كه تخصص جـامع و كـافي بـراي اجـراي برنامه هاي كيفيت و دستيابي به اهداف آنرا فراهم آورد.همينطور تجارب مديران خاصه مديران كيفيت حاكي از اينست كه حتـي اسـتفاده از شمار زياد متخصصين به صورت كوتاه مدت نمي تواند اثر قابل توجهي بر     بهره وري آنهم به صورت بلند مدت و پايدار داشته باشد. بنابر اين سازمانها نياز به دانش شمار زيادي از متخصصين آنهم به صورت تمام وقت دارنـد تـا بـه اهـداف كيفيـت در سـازمان دسـت پيـدا کنند.تكنولوژي پيشرفته كامپيوتر اينك دستيابي به چنين امري را با ارئه يك نو آوري درخشان به نام سيستم خبره ميسر ساخته است .
مشكلات ومحدوديت هاي كلي سيستمهاي خبره:
 با وجود تمام محاسن برشمرده براي سيستمهاي خبره نبايد آنها را نوشداروي همه دردها نيز در نظر گرفت .برخـي از مهمتـرين مـشكلات و محدوديتهاي سيستم هاي خبره عبارتند از: يكي از مهمترين مشكلات همراه با سيستمهاي خبره زماني است كـه مـساله بـسيار پيچيـده وتـصميم گيري نيازمنـد روشـهاي انتزاعي بسيار زياد باشد. اگر چه سيستمهاي خبره در حجم بالاي عمليات و اطللاعات بسيار دقيق تر ،باحوصـله تـر و سـريعتر از انسانها عمل مي كنند ولي در مورد حل مسايل بسيار انتزاعي هنوز انسانها موفقترند. هزينه هاي بالاي اين سيستمها نيز مساله شايان توجهي است كه تنها شركتهاي بزرگ و غول آسا امكان استفاده از آن را دارند.توسعه يك سيستم خبره زمان بسيار زيادي را مي طلبد. لذا چناچه سازمان ها وقت كافي براي رفع نياز هـاي خـود نداشـته باشند و متخصصين انساني در دسترس باشد عموما اين متخصصين بر هزينه و زمان توسعه يك سيستم خبره تـرجيح داده مـي شوند. پذيرش سيستم توسط مديريت و كاركنان نيز در خور اهميت است. زيرا بسياري بر اين باورند كه يك چنين ساز و كاري باعـث افزایش بي كاري خواهد شد.كسب عصاره دانش متخصصين وظیفه اي بسيار دشوار است، چرا كه در جمع آوري اين اطلاعات از كوچكترين موضوع پيش پا افتاده اي نيز نبايد گذشت .مقاومت متخصصيني كه دانش آنها نسخه برداري مي شود نيز بايد مورد توجه قرار گيـرد، چـرا كه اكثرمتخصصين بر اين باورند كه سيستم خبره يك جانشين و رقيب براي آنها مي باشد .
 
 

چارچوب معماری سازمانی توگف - گردآوری: محمد نقی سلیمی

چارچوب معماری سازمانی توگف

گرد آوری محمد نقی سلیمی - اردیبهشت ما 1398
۱. مقدمه
1-1- استاندارد TOGAF، یک استاندارد گروه باز[1]، یک روش شناسی[2] معماری سازمانی اثبات شده و چارچوبی است که توسط سازمان های پیشرو جهان مورد استفاده قرار می گیرد تا راندمان تجارت را بهبود بخشند.
این مهمترین و قابل اعتمادترین استاندارد معماری سازمانی است که استانداردهای سازگار، روش ها و ارتباطات میان متخصصان معماری سازمانی را تضمین می کند. متخصصانی که بر رویکرد TOGAF مسلط هستند از اعتبار صنعتی، کارایی[3] شغلی و فرصت های شغلی لذت می برند. این رویکرد به افراد حرفه ای کمک می کند تا از گیر افتادن در روش های اختصاصی اجتناب کنند، منابع را به طور موثرتری استفاده کنند، و بازدهی بیشتری را در سرمایه گذاری تحقق بخشند. استاندارد TOGAF، نسخه ۹.۲ به روز رسانی استاندارد ۹.۱ TOGAF می‌باشد که راهنمایی بهبود یافته را ارائه و خطاها را تصحیح می‌کند، ساختار سند را بهبود می‌بخشد و محتوای منسوخ آن را حذف می‌کند. پیشرفت کلیدی در این نسخه شامل به روزرسانی ها در معماری کسب وکار و محتوای متامدل[4] آن می باشد. تمام این تغییرات چارچوب TOGAF را برای استفاده و نگهداری آسانتر می سازد.
این شکل، ویژگی های اصلی و ساختار نسخه قبلی استاندارد را حفظ می کند که شامل:
ساختار پیمانه ای[5]: استاندارد TOGAF دارای یک ساختار پیمانه ای است. ساختار پیمانه ای از موارد زیر پشتیبانی می کند:
قابلیت بهره وری بیشتر- هدف تعریف شده برای هر بخش؛ می تواند به طور مجزا به عنوان مجموعه ای مستقل از رهنمودها مورد استفاده قرار گیرد.
پذیرش فزاینده استاندارد TOGAF
ضمیمه استاندارد یک سند راهنما است که به عنوان کتابخانه TOGAF شناخته می شود تا از کاربرد عملی رویکرد TOGAF پشتیبانی کند.
چارچوب کاری محتوا: استاندارد TOGAF شامل یک چارچوب کاری محتوا برای دریافت ثبات بیشتر در خروجی های ایجاد شده به دنبال روش توسعه معماری (ADM) می باشد. چارچوب کاری محتوای TOGAF، یک مدل دقیق از محصولات کار معماری ارائه می دهد.
دستورالعمل گسترش یافته: استاندارد TOGAF مجموعه گسترده ای از مفاهیم و رهنمودها را برای حمایت از ایجاد یک سلسله مراتب یکپارچه از معماری ها که توسط تیم ها در حال توسعه می‌باشند و در سازمان های بزرگتر، در یک مدل حاکمیت معماری فراگیر کار می کنند، نشان می دهد. به طور خاص، مفاهیم زیر را شامل می­شود: قسمت بندی[6] - تعدادی از تکنیک ها و ملاحظات مربوط به چگونگی قسمت بندی ساختارهای مختلف درون یک شرکت.
انبار[7] معماری- یک مدل اطلاعات منطقی برای یک انبار معماری است که می تواند به عنوان یک انبار یکپارچه برای همه خروجی های ایجاد شده با اجرای ADM استفاده شود.
چارچوب قابلیت[8] - یک تعریف ساختار یافته از سازمان، مهارت ها، نقش ها، و مسئولیت های لازم برای راه اندازی یک قابلیت معماری موثر سازمانی. استاندارد TOGAF نیز راهنمایی را در مورد فرآیندی ارائه می دهد که می تواند برای شناسایی و ایجاد یک قابلیت معماری مناسب دنبال شود.
سبک های معماری: استاندارد TOGAF برای انعطاف پذیر بودن طراحی شده است و می تواند با سبک های معماری مختلف استفاده شود. مثال ها در استاندارد TOGAF، در بخش سوم ارائه شده اند: دستورالعمل ها و روش‌های ADM، و کتابخانه TOGAF. این شامل یک مجموعه از مواد حمایتی است که به تفصیل نشان می دهند که چگونه ADM را می­توان در موقعیت های خاص اعمال کرد؛ به عنوان مثال:
استفاده های مختلفی از تکرار که در ADM امکان پذیر هستند و زمانی که هر تکنیک باید اعمال شود.
انواع مختلفی از توسعه معماری که در یک شرکت مورد نیاز است و این که چگونه اینها به یکدیگر مرتبط هستند.
(منبع سایت : https://www.opengroup.org/togaf) (ترجمه صفحه اصلی سایت پیوست یک) 
 
1-2- چارچوب­های معماری سازمانی
معماری سازمانی به عنوان یک راه حل جامع و راهبردی در توسعه و نگهداشت سامانه­های اطلاعاتی از نیمه دوم دهه ۹۰ به شدت مورد توجه قرار گرفته است. یک سازمان، مجموعه پیچیده­ای از فرآیندهای فیزیکی و منطقی است که گردش اطلاعات در آن نقش مهمی بر عهده دارد. اصطلاح معماری سازمانی به مجموع­های از نماهای داخل سازمان اشاره دارد که با هم یک دید کامل را از سازمان فراهم می­کنند. یک چنین دیدی را بدون بهره­گیری از یک ساختار منطقی نمی­توان سازماندهی کرد. به چنین ساختاری، چارچوب معماری سازمانی گفته می­شود. نیاز به ارائه تفکرهای سازماندهی شده و ساختارهای منطقی و طبقه­ بندی اطلاعات پیچیده پیشگامان معماری را بر آن داشت تا روش­ها والگوهای مختلفی را ابداع و به جامعه معماری این امکان را بدهند تا اطلاعات کار معماری را تبدیل به یک چارچوب نموده و به روش علمی و مدون نموده و بدین طریق هنر و علم خود را در اختیار دیگران بگذارد. چارچوب وقتی بریک سازمان اعمال می­شود در نظم و ترتیب بخشیدن به گزینه­های متنوعی که برای انتخاب متدولوژی و تکنولوژی وجود دارد کمک می­کند معماری سازمانی بیان­کننده نگاهی همه جانبه بالا به پایین و از دیدگاه­های مختلف به جنبه­های مختلف سازمان بوده که نهایتا منجر به طبقه­بندی و توصیف عناصر و اجزا سازمان بصورت همه جانبه و فراگیر می­شود و چارچوب معماری سازمانی روشی برای فکر کردن به شکل سازماندهی شده درباره معماری یک سازمان است. این چارچوب­ها شامل چارچوب معماری زکمن، چارچوب معماری C4 ISR/DODAF، چارچوب معماری گروه باز TOGAF، چارچوب معماری FEAF.
1-3چهار چوب معماری گروه باز TOGAF
یک روش گام به گام برای توسعه معماری سازمانی، با استفاده از مجموعه­ای از ابزار تجویز شده است که در وب سایت گروه باز در دسترس برای استفاده توسط سازمان­هایی هست که مایل به توسعه معماری سازمانی هستند. چارچوب TOGAF توسط اعضای تیمی موسوم به Open Group مطرح شده و توسعه یافته است اولین نسخه در سال ۱۹۹۵، که بر پایه چارچوب معماری فنی برای مدیریت اطلاعات (TAFIM) بود، توسط ایالات متحده توسعه یافته است که حاصل سال­ها تجربه و سرمایه­گذاری کلان این وزارت­خانه بود بعدها توسعه و تکمیل چارچوب یاد شده از سوی این وزارت­خانه به Open Group سپرده شد و از آن تاریخ به بعد همواره نسخه­های به­روزرسانی شده این چارچوب در سایت این گروه به آدرس www. opengroup.com در دسترس عموم علاقمندان قرار گرفته است. TOGAF به دنبال یک رویکرد به منظور تسریع توسعه معماری و اجرای موثر است و مدل­هایی که می­بایست برای ارائه معماری استفاده گردد را تعیین نمی­ نماید بلکه روندهای لازم هنگام ایجاد یک معماری را راهنمایی می­نماید. با توجه به مقیاس­پذیری آن، می­توان آن را برای سازمان­های دولتی استفاده نمود و حتی مناسب برای شرکت­های بزرگ و نیز شرکت­های کوچک و یا متوسط زمانی که به دنبال استفاده از سطوح مختلف از یک چارچوب معماری هستند. TOGAF به دنبال پشتیبانی از تمام سطوح، اعم از طبقه­بندی کردن معماری کسب و کار، به معماری داده­ها و تکنولوژی است.
مزایای اصلی TOGAF این است که این روش ثابت شده توسط پیشروان در جهان معماران توسعه یافته است و از واژگان مشترک استفاده می­نماید، به گونه­ای که هر کس در یک سازمان می­تواند اطلاعات فراهم شده را به کمک نتایج حاصل شده از معماری بخواند و درک نماید. در واقع می­توان گفت چارچوب TOGAF روش­ها و ابزارهایی است که برای پذیرش، تولید، استفاده، نگهداری و به­روزرسانی مستند معماری سازمانی به خدمت گرفته می­شود. این چارچوب، بر مبنای یک مدل فرایندی چرخشی و تکراری ارایه شده است. ابزارهای چارچوب TOGAF روشهای معماری و توسعه (ADM)، یک پایه نظری (زنجیره شرکت)، مدل مرجع فنی (TRM) را شامل می­گردد مدل مرجع شامل شرحی بر انتخاب مدل مرجع معماری است که عبارت از معماری مبانی TOGAF و مدل مرجع زیرساخت یکپارچه اطلاعات است و روشهای توسعه معماری، روش دقیق گام به گام در مورد چگونگی ایجاد، نگهداری و پیاده­سازی معماری سازمانی است توسعه معماری، یک کار مستمر و چرخشی است. در مرکز این مدل ( تصوير ۲) فازهای توسعه معماری TOGAF، مدیریت نیازمندی­ها و ملزومات قرار گرفته است. مدیریت نیازمندی­ها، یک مجموعه ایستایی از نیازمندی­های شناسایی شده نیست، بلکه فرایندی پویا می­باشد که در آن نیازمندی­های معماری سازمانی و تغییرات متناظر با این نیازمندی­ها شناسایی و ذخیره­سازی می­شود. اطلاعات موجود در انباره معماری، از خروجی هر کدام از فازهای معماری جمع­آوری و ذخیره­سازی شده و در مواقع لزوم توسط سایر فازها فراخوانی و استفاده می­شود. یکی از ویژگی­های اصلی روش توسعه معماری در این چارچوب این است که با تدوین چشم­انداز در سطح کلان شروع شده و به مرور با حرکت در فازهای معماری وارد جزییات می­شود. علاوه براین در موارد لزوم قابلیت برگشت به فازهای قبلی و اصلاح خروجی­های آن وجود دارد. توسعه معماری شامل ۸ مرحله مختلف در چرخه طراحی می­باشد ۱- چشم­انداز معماری ۲- معماری کسب و کار ۳- معماری سیستم­های اطلاعات ۴- معماری فنی ۵- راهکارها و فرصت­ها ۶- برنامه­ریزی انتقال ۷- مدیریت پیاده­سازی ۸- مدیریت تغییر معماری ( که در بند 1-3 به شرح آن پرداخته شده است.)

 
(یوسفی, افسانه، 12395)
 
۲. مفاهیم پایه چارچوب توگف
2-1. توگف ('TOGAF) چیست؟
توگف یک چارچوب معماری سازمانی است. چارچوب معماری سازمانی که توسط Open Group ارائه شده است. توگف ابزاری برای کمک به پذیرش، تولید، استفاده و نگهداری طرح­های معماری سازمانی می­باشد. توگف بر پایه یک مدل فرآیندی تکرارپذیر می­باشد، که توسط بهترین راهکارهای عملی و مجموعه­ای از اجزای معماری با قابلیت استفاده مجدد، پشتیبانی می­گردد.
توگف توسط انجمن معماری Open Group توسعه و نگهداری می­شود. اولین نسخه تو گف، در سال ۱۹۹۵، بر پایه چارچوب معماری فنی وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا برای مدیریت اطلاعات ([9]TAFIM) ایجاد شد. با شروع کردن از این پایه بی­نقص، انجمن معماری Open Group نسخه­های موفقی از توگف را در دوره­های زمانی معین ایجاد کرد و هر یک را بر روی وب سایت جامع Open Group منتشر ساخت.
توگف ۹ می­تواند برای توسعه گستره وسیعی از معماری­های سازمانی مختلف بکار برود. توگف مکمل دیگر چارچوب­هایی است که به صورت متمرکز بر خروجی­های خاص برای بخش­های ویژه­ای (نظیر: مخابرات، صنایع دفاع و خزانه­داری و...) که در راس یک کشور هستند، در نظر گرفته شده­اند. توگف همچنین می­تواند در ترکیب با اینگونه چارچوب­های خاص نیز استفاده شود. هسته توگف روشی است - تحت عنوان روش توسعه معماری توگف (ADM - Architecture Development Method) و برای توسعه یک معماری سازمانی که به نیازهای سازمان اشاره کامل می­کند، به کار می­رود.
۲ - ۲. معماری در حوزه توگف چیست؟
استاندارد ISO/IEC 42010:2007 [10] معماری را اینگونه تعریف می­کند:
«سازمان پایه یک سیستم، مشتمل بر مولفه­هایش، ارتباطاتشان با همدیگر و با محيط، و اصول کنترل طراحی و سیر تکاملیش می­باشد.»
توگف این تعریف را نیز در بردارد، اما دقیقا مطابق با واژگان استاندارد ISO/IEC 42010:2007 نیست. در توگف، معماری بسته به حوزه دو معنی دارد:توصیف رسمی از یک سیستم، یا طرح تفصیلی از یک سیستم در سطح مولفه جهت راهنمایی پیاده­سازی آن سیستمساختار مولفه­ها، ارتباطات داخلیشان، اصول و راهنمای کنترل طراحی و سیر تکاملشان در طول زمان [1]
2-3. چرا توگف به عنوان یک چارچوب برای معماری سازمانی مناسب است؟
توگف به واسطه تلاش­های مشترک بیش از ۳۰۰ شرکت عضو انجمن معماری و برخی از فروشندگان و مشتریان فناوری اطلاعات دنیا ایجاد شده و بهترین راهکارهای عملی در توسعه معماری را ارائه می­کند. استفاده از توگف به عنوان چارچوب معماری به معماری­هایی اجازه توسعه می دهد که:سازگار هستند. نیازهای ذینفعان را منعکس می­کنند. بهترین راهکارهای عملی را بکار می­گیرند. توجه را هم به سمت نیازمندی­های جاری و هم به نیازهای آتی کسب و کار می­دهند.
توسعه معماری سازمانی از لحاظ فنی یک فرآیند پیچیده است و به طور ویژه طراحی معماری­های ناهمگن و چند عامله، کار پیچیده­ای است.
توگف نقش مهمی را در کمک به آشکارسازی و حذف ریسک فرآیند توسعه معماری بازی می­کند. همچنین بستری را برای ارزش آفرینی فراهم می­کند؛ و کاربران را در ساخت راه­حل­های مبتنی بر سیستم­های باز در جهت رسیدن به اهداف و نیازهای کسب و کارشان توانمند می­سازد.
2-4.توگف شامل چیست؟
توگف ساختار و محتوی یک توانمندی معماری را درون یک سازمان  منعکس می­کند.


 
در هسته توگف روش توسعه معماری (Architecture Development Method)[11] قرار دارد. توانمندی معماری(Architecture Capability)[12] روش توسعه معماری را به اجرا درمی­آورد.
ADM بوسیله تعدادی از دستورالعمل­ها و تکنیک­ها پشتیبانی می­شود.[13] این دستورالعمل­ها، محتوای معماری (Architecture Content) را جهت ذخیره شدن در مخزن (Repository) تولید می­کنند[14]. محتوای معماری طبق زنجیره سازمانی (Enterprise Continuum) دسته­بندی می­شود.[15] شرح بخش­های ذکر شده در شکل ۱، در جدول ۱ بیان شده­اند.
جدول ۱: ساختار سند توگف
بخش توگف
خلاصه
بخش 2: روش توسعه معماری (Development Method ADM-Architecture)
این بخش هسته اصلی توگف است. این بخش روش توسعه معماری توگف (ADM) را تشریح می­کند. ADM یک رویکرد گام به گام برای توسعه یک معماری سازمانی می­باشد.
بخش 3: دستورالعمل­ها و تکنیک­های ADM
این بخش شامل مجموعه­ای از دستورالعمل­های و تکنیک­های قابل دسترس برای استفاده و اعمال بر ADM می­باشد.
بخش 4: چارچوب محتوای معماری (Architectural Content Framework)
این بخش، چارچوب محتوای توگف را تشریح می­کند، که شامل یک فرا مدل ساخته یافته برای اشیای معماری، استفاده از بخش­های سازنده قابل استفاده مجدد معماری (ABB-Architectural Building Blocks ها و دیدی کلی از خروجی­های معمول معماری می­باشد.
بخش 5: زنجیره سازمانی و ابزارها
این بخش طبقه­بندی و ابزارهای مناسب برای دسته­بندی و ذخیره خروجی­های فعالیت معماری در درون یک سازمان را تشریح می­کند.
بخش 4: مدل­های مرجع توگف TOGAF Reference Model
این بخش دو مدل مرجع معماری به نام­های مدل مرجع فنی توگف (TRM) و مدل مرجع یکپارچه زیرساخت اطلاعات (III-RM-Integrated Information Infranstucture Reference Model) را ارائه می­کند.
بخش 7: چارچوب توانمندی معماری (Architecture Capability Framework)
این بخش سازمان، فرآیندها، مهارت­ها، نقش­ها و مسئولیت­های مورد نیاز برای ایجاد و اجرای یک راهکار عملی معماری در درون سازمان را تشریح می­کند.
2-5- حوزه­های مختلف معماری که توگف با آنها سر و کار دارد چیستند؟
توگف 9 توسعه چهار حوزه معماری را پوشش می­دهد. این حوزه­ها مشتركا به عنوان زیرمجموعه­هایی از یک معماری سازمانی کلی پذیرفته می­شوند، تمامی حوزه­هایی که توگف برای پشتیبانی از آنها طراحی شده است، در جدول ۲ شرح داده شده­اند.
 
 
جدول ۲: حوزه های معماری، که بوسیله توگف پشتیبانی می­شوند
حوزه معماری
شرح
معماری کسب و کار
راهبرد کسب و کار، کنترل، سازماندهی و فرآیندهای کلیدی کسب و کار
معماری داده­ها
ساختار منطقی و فیزیکی داده­ها و منابع مدیریت داده­های سازمان
معماری برنامه­های کاربردی
طرح اولیه­ای برای سیستم­های کاربردی اختصاصی که بایستی تولید شوند، تعاملات و ارتباطاتشان با فرآیندهای اصلی کسب و کار سازمان
معماری فناوری
توانمندی­های سخت­افزاری و نرم­افزاری که برای پشتیبانی توسعه کسب و کار، داده­ها و خدمات برنامه­های کاربردی مورد نیاز هستند. این توانمندی­ها شامل زیرساخت فناوری اطلاعات، میان­افزار، شبکه­ها، ارتباطات، پردازش و استانداردها می­باشند.
 
 
٣. مفاهیم اصلی چارچوب توگف
در این بخش به شرح مفاهیم اصلی چارچوب توگف که پایه های تدوین طرح­های معماری سازمانی را تشکیل می­دهند، می­پردازیم.
3-1 عناوین مراحل ADM و اهداف هر یک از این مراحل چیستند؟
روش توسعه معماری (ADM)، هسته توگف را شکل می­دهد و روشی جهت تدوین معماری سازمانی با توجه به نیازهای سازمان مورد نظر می­باشد. ADM حاصل مشارکت بسیاری از خبرگان معماری می­باشد.
ADM یک فرآیند تست شده و تکرارشدنی را برای توسعه معماری­ها فراهم می­کند. ADM شامل ایجاد یک چارچوب معماری، توسعه محتوای معماری، انتقال و کنترل تحقق معماری­ها می­باشد. تمامی این فعالیت­ها در درون یک چرخه تکراری تعریف می­شوند. تحقق مستمر معماری که به سازمان­ها اجازه انتقال از وضع موجود به وضع مطلوب در جهت پاسخ به اهداف و فرصت­های کسب و کار می­دهد، نیز در این چرخه انجام می­شود.
 ( درجه، امیر 1395  )
روش توسعه معماری TOGAF یک فرایند تکرارپذیر و آزموده شده برای توسعه معماری است. روش توسعه معماری چارچوبی برای توسعه محتوای معماری، انتقال آن و تحقق معماری سازمانی تشریح نموده است. فازهای اصلی ADM[16] عبارت هستند از:
آماده سازی:
 
فاز A: توسعه چشم­انداز معماری
فاز B: توسعه معماری کسب و کار
فاز C: توسعه معماری سیستم­های اطلاعاتی
فاز D: توسعه معماری فناوری
فاز E: توسعه راه­حل­ها و و فرصت­ها
فاز F : توسعه برنامه­گذار
فاز :G توسعه سازماندهی اجرا
فاز H: مدیریت تغییرات معماری
مدیریت نیازمندی­ها
( میرشکاری, اسماء؛ علی هارون آبادی و سیدجواد میرعابدینی، ۱۳۹۳)
 
ADM به عنوان یک فرآیند چند مرحله­ای توسط چرخه گرافیکی ADM تشریح می­شود. مراحل ADM به شرح زیر هستند:
 
 مرحله مقدماتی، آماده سازی و شروع فعالیت­های مورد نیاز برای آماده شدن به منظور سازگاری با مسیر کسب و کار مربوط به معماری سازمانی جدید. این مرحله خود شامل تعریف یک چارچوب معماری ویژه سازمان و تعریف اصول اولیه کار می­باشد.
 مرحله A: چشم انداز معماری، مرحله آغازین یک چرخه توسعه معماری را تشریح می­کند. این مرحله شامل اطلاعاتی در مورد تعریف حوزه، شناسایی ذینفعان، ایجاد دید معماری، و اخذ مجوزها می­باشد. مرحله B: معماری کسب و کار، توسعه یک معماری کسب و کار را برای پشتیبانی از یک چشم­انداز معماری پذیرفته شده، تشریح می­کند. مرحله C: معماری­های سیستم­های اطلاعاتی، توسعه معماری­های سیستم­های اطلاعاتی را برای یک پروژه معماری، که شامل توسعه معماری داده­ها و برنامه های کاربردی می­باشد را تشریح می­کند. مرحله D: معماری فناوری، توسعه معماری فناوری را برای یک پروژه معماری، تشریح می­کند. مرحله E: راه­حل­ها و فرصت­ها، برنامه­ریزی پیاده­سازی اولیه و شناسایی رسانه­های تحویل را برای معماری تعریف شده در مراحل قبل، هدایت می­کند. مرحله F: برنامه انتقال، شرح کاملی از مراحل انجام معماری­های انتقال را همراه با پشتیبانی طرح انتقالی و پیاده­سازی، مورد توجه قرار می­دهد.
 مرحله G: کنترل پیاده­سازی، طرح یک نظارت دقیق برای پیاده­سازی را فراهم می­کند.مرحله H: مدیریت تغییرات معماری، روش­هایی را برای مدیریت تغییرات در معماری جدید، ایجاد می­کند. مدیریت نیازمندی­ها، فرآیند مدیریت نیازمندی­های معماری را در سرتاسر ADM بررسی می­کند. 
( درجه، 1395  )
 
 
3-2. اهداف
بر اساس چارچوب، اهداف TOGAF از پیاده­سازی معماری سازمانی عبارتند از:
کارایی بیشتر عملیات فناوری اطلاعات شامل:کاهش هزینه­های توسعه، پشتیبانی و نگهداری نرم افزار افزایش قابلیت حمل کاربردهااصلاح تعامل­پذیری و مدیریت آسان­تر شبکه و سیستم­ها افزایش و اصلاح توانایی برای اداره کردن مسایل بحرانی سازمان­ها مانند امنیتتسهیل در به­روزرسانی و معاوضه مؤلفه­های سیستم­ها بازگشت بهتر سرمایه­گذاری جاری و کاهش مخاطرات در سرمایه­گذاری­های آیندهکاهش پیچیدگی در زیر ساخت IT حداکثر بازگشت سرمایه­گذاری در زیرساخت موجود IT انعطاف­پذیری در ساخت، خرید یا برون­سپاری راهکارهای فناوری اطلاعات کاهش مخاطرات در سرمایه­گذاری­های جدید و همچنین کاهش در بهای مالکیت فناوری اطلاعاتتهیه آسان، سریع و ارزان­تر خرید راهکارها آسان­تر است، زیرا تهیه و سازماندهی اطلاعات در یک برنامه منسجم دیده شده استفرآیند تهیه سریع­تر و منعطف­تر است و این درحالی است که نیاز به فدا کردن انسجام معماری موجود نیست وجود توانایی خرید سیستم­های ناهمگن و چند فروشنده­ای
(میرشکاری ؛ هارون آبادی و میرعابدینی، ۱۳۹۳)
 
نتیجه گیری:
از آنجا که توسعه معماری سازمانی از لحاظ فنی یک فرآیند پیچیده است و به طور ویژه طراحی معماری­های ناهمگن و چند عامله، کار پیچیده­ای است. توگف نقش مهمی را در کمک به آشکارسازی و حذف ریسک فرآیند توسعه معماری بازی می­کند. همچنین بستری را برای ارزش آفرینی فراهم می­کند؛ و کاربران را در ساخت راه­حل­های مبتنی بر سیستم­های باز در جهت رسیدن به اهداف و نیازهای کسب و کارشان توانمند می­سازد. مدیران کسب و کار، افرادی هستند که مسئولیت مدیریت کارکنان مربوطه و دیگران را به عهده دارند، که از اجزای سازمانی در یک معماری سازمانی برای انجام کارها یا عملیات تجاری استفاده می کنند. مسئولیت های کلیدی همچون تصمیم گیری، تغییر قوانین تجاری، معرفی خطوط تولید جدید و تغییر در سرمایه گذاری می باشد، توگف به ما یادآوری می کند که موارد را با نیازهای خاص سازگار کنیم. در این راستا باید توجه داشته باشیم که ذینفعان مختلفی در تغییرات معماری نقش دارند،  که ارزش و منافع هر یک بسته به ماهیت تغییرات، نقش و نگرانی سهامداران و ارتباط آنها با سهامداران دیگر ، متفاوت خواهد بود،
چارچوب توگف دارای مزایای متعددی نسبت به دیگر چارچوب های معماری است. برای مثال، روش توسعه معماری توگف یک رویکرد قوی و گام به گام برای توسعه معماری سازمانی برای جلب کسب و کار سازمان، داده ها ، اطلاعات و تکنولوژی فراهم می کند. سایر اجزای توگف می توانند مدیریت دانش، مدیریت پروژه ،برنامه ، مدیریت نمونه کارها و دیگر فرآیندها را ارتقا دهند. از مزایای مستقیم معماری سازمانی توگف این است که مرور بهتری از چشم انداز کسب و کار دارد،درک روشنی از اینکه چگونه معماری کسب و کار را توانمند و در برخی زمینه ها محدودتر نماید، توضیح روشنی از هزینه ها، مزایا و خطرات مربوط به برنامه های مختلف اجرایی ارائه می نماید،فرصت برای گسترش هزینه های تغییرات با سایر مدیران کسب و کارایجاد می کند،فرصت برای توسعه اجزای معماری ایجاد می نماید، پیچیدگی کسب و کار را کاهش می دهد. مزیت اصلی استفاده از توگف این است که یک سازمان  را قادر می سازد تا بتواند یک معماری مناسب ارائه دهد که منافع کسب و کار (مردم، فرآیندها، فن آوری ها و زیرساخت ها)، معماری سیستم های اطلاعاتی (داده ها و برنامه های کاربردی) و معماری فناوری اطلاعات را یکپارچه در نظر بگیرد ، توگف به عنوان یک روش موثر و کارآ و قوی، مراحل گام به گام را برای انجام معماری سازمانی، فراهم می کند. همچنین، توگف را می توان برای پاسخگویی به نیازهای منحصر به فرد سازمان های خاص طراحی کرد. در نهایت، توگف  را می توان در ارتباط با دیگر چارچوب های معماری، استانداردها و روش های مدیریت استفاده کرد.
 
 
منابع: (منبع سایت : https://www.opengroup.org/togaf)
 یوسفی, افسانه، ۱۳۹۵، برنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطلاعات SISP با رویکردی به معماریسازمانی با استفاده ازچارچوب معماری سازمانی TOGAF، همایش پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران، موسسه پژوهشی مدیریت مدبر، دانشگاه تهران، https://www.civilica.com/Paper-IICMO01-IICMO01_129.html
 درجه, امیر، شرکت پالاپال پرداز فارس – www.irantogaf.ir
 میرشکاری, اسماء؛ علی هارون آبادی و سیدجواد میرعابدینی، ۱۳۹۳، توسعه پذیری چارچوب های معماری سازمانی توسط چارچوبTOGAF، اولین همایش ملی پژوهش های مهندسی رایانه، تهران، مرکز توسعه پایدار علم و صنعت فرزین،  https://www.civilica.com/Paper-RCEITT01-RCEITT01_192.html
 
 
 
[1] Open Group
[2] methodology
[3] effectiveness
[4] Metamodel
[5] Modular
[6] Partitioning
[7] Repository
[8] Capability
[9]. TAFIM: Technical Architecture Framework for Information Management
[10]. ISO/IEC 42010:2007، مهندسی نرم­افزار و سیستم­ها، راهکارهای عملی پیشنهادی برای توصیفات وابسته به معماری سیستم­های متمرکز بر نرم­افزار، ویرایش 1 (از لحاظ فنی برابر با استاندارد ANSI/IEEE 1471-2000)
[11] . مستند شده در راهنمای 9 TOGAF بخش ۲: ADM
[12] . مستند شده در راهنمای 9 TOGAF بخش ۶: چارچوب توانمندی معماری
[13] . مستند شده در راهنمای 9 TOGAF بخش ۳: خطوط راهنما و تکنیک های ADM
[14] . مستند شده در راهنمای TOGAF 9  بخش 5: چارچوب محتوای معماری
[15]. مستند شده در راهنمای TOGAF 9 بخش 4: زنجیره سازمانی و ابزارها